هم‌نوا_فرهاد باغشمال 

چند روز قبل رهبر انقلاب در نشستی تصویری با مجموعه‌ای از جوانان دانشجو و تشکل‌های دانشگاهی فرمودند: «مکرر گفته‌ام که به دولت جوان و حزب‌اللّهی معتقد و امیدوارم. اما معنای این حرف صرفاً این نیست که یک جوان سی و دو ساله - من باب مثال- رئیس‌دولت باشد، بلکه معنای دولت جوان و حزب‌اللّهی یک دولت پای کار، آماده و با نشاط است که علاج مشکلات است و می‌تواند کشور را از راه‌های دشوار عبور دهد. برخی در سنین بالا نیز به معنایی جوان و پر تلاش و با نشاط هستند، مانند شهید بزرگوار حاج قاسم سلیمانی که بیشتر از ۶۰ سال داشت اما اگر شهید نمی‌شد، او را تا ده سال دیگر نیز در همان مسئولیت حفظ می‌کردم.»

پس از انتشار این بیانات، محافل مختلف سیاسی شروع به گمانه‌زنی در خصوص رییس جمهور آینده و سن و سال او پرداختند. گمانه‌زنی و تحلیلی که فقط به مولفه‌های سنّ و سال جوانی و البته حزب‌اللّهی بودن رییس جمهور آینده می‌پرداخت و حال آن که مقام معظم رهبری در ادامه بیانات‌شان از شهید قاسم سلیمانی 60 ساله به عنوان مثال یاد نمودند که در آن سن و سال پرتلاش و بانشاط بودند.

نکته مهم آن است که در بحث مدیریت هرگز به گزاره «سنّ» به عنوان مهم‌ترین فاکتور نمی‌توان پرداخت. چرا که ممکن است یک جوانِ بدون تجربه چنان خبطی کند که جبرانش ممکن نباشد و یا مدیری سالمند به دلیل محافظه‌کاری و یا عدم اعتماد یا میدان دادن به جوانان چنان کند که در پاره‌ای از اوقات می‌بینیم. 

رییس جمهوری امری قائم به ذات نیست. اموری که او در عرصه‌های مختلف انجام می‌دهد کاری است که با همّت و خرد جمعی و نیروهای انسانی پیر و جوان انجام می‌گیرد. 

به نظرم سخنان رهبری در انتقاد از وضعیت موجود نیز بیشتر از سنّ و سال شخص رییس جمهور، به گزینش کابینه و انتخاب مسئولین تراز بالا با سطح میانگین سنّی سالخورده است که جا برای میانداری مسئولین با روحیه جوان، پویا و با انگیزه و یا حتی کسب تجربه برای جوانان را فراهم نکرده است و یا در حداقل‌ترین برداشت‌ها می‌توان گفت که اگر با نگاه رهبری، شهید سلیمانی یک مدیر جوان و پویا است، پس میانگین سنّی رییس‌جهور و یا کابینه او که تقریبا با همان سن و سال شهید سلیمانی همخوانی دارد، چنین چابکی، پویایی و جوانی را ندارد. 

 به تعبیری می‌توان گفت که مدّ نظر رهبری از جوانی «سن طولی» افراد نیست و چنانکه در مثال عامیانه گویند «سنّ فقط یک عدد است». آنچه یک فرد را جوان و چالاک و انقلابی در صحنه نگه می دارد «سنّ عرضی»، شجاعت و قدرت ریسک‌پذیری و عدم مصلحت‌سنجی‌های قالبی و... است که از خصوصیات جوانان است وگرنه هیچ چیزی جای تجربه و رسیدن به مقام پیری و شیخی را نمی‌تواند بگیرد. 

مصداق این سخنم نیز همان فرمایش رهبری است که منحصرا رییس جمهور را جوان ندانستند، بلکه تاکید دارند «دولت به عنوان یک تیم، باید جوان و حزب‌اللّهی باشد. بعد هم صرف ویژگی سنّ و سال برای تعریف جوانی در مقیاس دولت‌داری را رد می‌کنند و می‌فرمایند «معنای دولت جوان و حزب‌اللهی یک دولت پای کار، آماده و با نشاط است».

لذا بر تشکل‌های سیاسی و جناحی فرض است تا مراد رهبری را از جوانی و حزب‌الهی بودن درک کنند و در به در در حال رصد تاریخ تولد رجال سیاسی برای کاندیداتوری نباشند. چرا که در این حالت به تفسیر تک‌بعدی دچار می‌شویم.