سال‌های معلمی در این محله از تبریز برای من تصویری از درد و رنج مجسم است. من سال‌ها هر روز با کودکانی زیسته‌ام که درد را با تمام جان و تن خود می‌چشند.

امروز باز گذرم به محله «ملازینال» افتاد. محله‌ای زیر پای کوه عینالی بخشی از تبریز، تنیده در میان بافت‌های دیگرش، اما با درونی بسیار بیگانه و غریب. ملا زینال را اولین بار که معلم مدرسه اش شدم شناختم؛ نه با گذر از خیابان اصلی‌اش که فقر اقتصادی و فرهنگی را داد می زند؛ بلکه فراتر: با شناخت بچه هایش، مادرهایش، پدرهایش، معماری نابهنجار کوچه‌ها و خانه‌هایش. باید آنجا راه بروی، به کوچه‌های باریکش که از جمعیت، در حال انفجار است سرک بکشی. خانه‌های پرجمعیت تک اتاقه، با پدران معتاد و بیکار را ببینی؛ کارگرانی که پس از نصف روز انتظار و تقلا برای کار ساختمانی ناامید و کج‌خلق به خانه بر می گردند را ببینی، خانه‌هایی با کودکان یتیم، کودکان طلاق، کودکان تنها. سال‌های معلمی در این محله از تبریز برای من تصویری از درد و رنج مجسم است. من سال‌ها هر روز با کودکانی زیسته‌ام که درد را با تمام جان و تن خود می‌چشند. کودکانی که زیرپوست این شهر بزرگ می‌شوند در حالی که از کودکی چیزی نیاندوخته‌اند و خانواده‌هایشان نتوانسته‌اند اسباب رشد جسمی و روحی آنان را فراهم کنند. امروز از طرف دوستی، با چند سبد کالای ضروری، برای چند مورد خیلی خاص دوباره به ملا زینال رفته بودم. باید برق چشم‌های بیوه جوان و دختران کوچکش را موقع تحویل کالاها می‌دیدید، من هیچ‌گاه نمی‌توانم آن ذوق را در کلمات بگنجانم. اما باز نشد که کسی این نذری را نبیند و آخر سر کم نیاورم. باز تلخ تلخ برگشتم. باز تا سوار اتومبیل شدیم بغضم ترکید. باز باید روزها بگذرد تا فراموشی و شاید هم غفلت بیاید و من روزهایم را با خوشی، زندگی (شاید هم تکرار) کنم. اما چه خوب است گاهی به این محلات سربزنیم. چه خوب است مقصد نذری‌ها و خیراتمان این محلات باشند که مستحق‌ترین‌ها آن را دریافت کنند. بالاتر از همه دیدن این مردم و زندگیشان چه قدر برای حال دل و فکر و بینشمان خوب است. ما گمان می‌کنیم تبریز همان مراکز خرید لوکس و کافه‌ها و خیابان‌های پرزرق و برقی است که چشم‌هایمان را گرفته‌است. حتی در حد یک نذری محدود و کوچک به یاد محرومان منطقه ملا زینال باشیم. اصناف و کسبه معمولا مستحق‌ترین‌ها را می شناسند و راهنمایی خواهند کرد. ملا زینال فقط همان خیابان اصلی نیست هر قدر از ورودی به طرف بالا و داخل محلات برویم؛ وضع معیشت مردم بدتر خواهد شد.

فریده داننده