همنوا / نسرین سوار: در حالی‌که کنکور، مهم‌ترین و جامع‌ترین آزمون یک داوطلب پس از سال‌ها تحصیل است، انتخاب رشته هم کم‌اهمیت‌تر از آزمون کنکور نبوده و هزینه‌ی بسیار زیادی را به داوطلبان و خانواده‌هایشان تحمیل می‌کند، داوطلبان کنکور این بار هم به تبع شرکت در کلاس‌های اساتید خوشتیپ بیلبوردی در به در به دنبال مشاوره هستند، آن هم در شرایطی که از در و دیوار مشاوره تحصیلی می بارد؛ موسسات آموزشی هرکدام بارشان را در این میان بسته و وعده‌ی تضمین آینده تحصیلی داوطلبان را می دهند.

بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد مشاوره‌ برای انتخاب رشته‌ی دانشگاهی ۶۰۰ تا یک و نیم میلیون تومان آب می‌خورد و ساعات و جلسات مشاوره متغیر هستند، اما اینکه این مشاوره‌ها تا چه حد به داوطلب در قبول شدن در رشته‌ و دانشگاه مطلوبشان کمک می‌کند، به طور دقیق مشخص نبوده و اعتبارسنجی نیز در این خصوص انجام نشده و یا اگر هم شده، اعلام نشده است.

ماجرای کنکور به ماراتنی شبیه گذر از هفت خوان معروف و ماجرای حذف آن به عروس هزار دامادی شبیه است که سردرگمی و ایجاد رقابت ناسالم و ناامیدی از آینده‌ی تحصیلی از تبعات منفی آن به شمار می‌آیند، بهتر است کنکور را به سه مرحله مافیا و ماجراهای قبل کنکور، حین و بعد از آن تقسیم کنیم که مورد بحث این یادداشت است.

انتخاب رشته در صورتی‌ که با درایت و تحقیق کافی و از روی علاقه نباشد، ممکن است به تراژدی تبدیل شود که چندین سال از عمر و وقت عزیز شما را تلف کند، تصور کنید مانند تجربه‌ی واقعی یکی از قربانیان، رشته‌ی مورد علاقه‌ی شما زبان و ادبیات فرانسه است، اما مشاور شما با اشاره به امکان یادگیری زبان در آموزشگاه، پوزخندی تحویل شما داده و  شما را وادار به انتخاب رشته‌ای می‌کند که علاقه‌ای به آن ندارید، درحالی که احتمال قبولی در هر دو رشته یکسان بوده و هیچ تضمینی برای کسب شغل آبرومند ناشی از عمل به توصیه‌ی مشاور وجود ندارد.

داوطلبان باید علایق و حقایق را با هم ببینند و قبل از انتخاب رشته از توانمندی در رشته‌ی انتخابی و علایقشان مطمئن شوند، همچنین باید دقت داشت تا مشاوران انتخابی، فارغ‌التحصیل رشته‌های مرتبط همانند برنامه‌ی ریزی درسی و مشاوره تحصیلی بوده و کمک گرفتن از دانش آموختگان دانشگاه‌های معتبر و رشته‌ی مورد علاقه‌تان بسیار سازنده‌تر از خرج هزینه‌های گزاف خواهد بود.

مشخص بودن ظرفیت هر رشته، مشاوران دانشگاه‌ها و تجارب قبولی‌های سال‌های گذشته و نرم افزارهای متعدد انتخاب رشته که به لطف فضای مجازی قابل دسترس همه است هم می‌توانند چراغ راه باشند، در نهایت این رتبه‌ی داوطلب است که صندلی مورد علاقه‌اش را برای او کسب می‌کند، نه انتخاب مشاور و هزینه‌های سرسام آور.

همچنین داوطلبان باید توجه کنند که قبولی در دانشگاه‌های معتبر رشته‌های پرطرفدار هم تاکنون نتوانسته آینده شغلی کسی را تضمین کند و رشته‌های پرطرفدار مانند رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی نیز به اندازه ظاهرشان بی‌دردسر و آینده‌دار نیستند و وظیفه دانشگاه‌ها صرفا تربیت نیروی متخصص  است، نه ایجاد شغل.

تحقیقات نشان می‌دهند، خانواده،محیط آموزشی، افراد اثر گذار در زندگی فرد، گروه های همسالان، رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی، پیشرفت علوم و تکنولوژی، زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی، روش ورود به آموزش عالی، ظرفیت پذیرش و بازار کار عوامل بیرونی و هوش و استعداد، علاقه و رغبت، ارزش ها و نگرش ها، اعتقادات، جنس، توانایی و مهارت، ویژگیهای شخصیتی، اهداف و انگیزه های فرد، تجربیات دانش آموز،    خودباوری و استقلال از جمله عوامل درونی موثر در انتخاب رشته به شمار می آیند.

کنکور آخر راه و آخر دنیا نبوده و علم آموزی در کنار آموزش مهارت آینده علمی و شغلی شما را تضمین می‌کند، آخرین آمار اعلام شده توسط شورای موسسان مراکز آموزشی نشان می‌دهد ۱۱ هزار ۳۰۰  آموزشگاه علمی در کشور فعالیت دارند که گردش مالی بازار کنکور در این مراکز ۷۰ میلیارد تومان است.