همنوا - مهدی نعلبندی/ سوداخانه عشق بازار تبریز، محرم هرسال میزبان دسته‌های عزاداران امام عشق است. آیینی که قدیم‌تر‌ها از اول محرم و فردای رؤیت هلال آغاز می‌شد و آغازش در دهه‌های اخیر از هشتم محرم هر سال است و در این روز‌ها همه حجره‌های بازار، می‌شود حسینیه و فرش‌ها و قالیچه‌های نفیس بر کف حجره‌ها پهن و سماور‌ها روشن می‌شود تا عزاداران، لختی بنشینند و گلویی‌ تر کنند و عرقی خشک و عزاداری از سر گیرند. هر روز از نماز ظهر تا نیمه‌های شب. معمرین و سالخوردگان هیئت‌های تبریز می‌گویند که مراسم بازار دو علت داشت؛ یکی عدم حضور بانوان در بازار و راحتی عزاداران برای آنکه سینه‌ عریان کنند و بی‌ریا اشک بریزند و واهمه نامحرم نداشته باشند و دیگر آنکه در زمستان‌های پرسوز و گداز و تابستان‌های پرشرر تبریز، این صحن مسقف بازار است که بهترین محافظ و سایه‌بان عزاداران از سرمای سوزان و گرمای گدازنده است.

و باز می‌گویند که همه حجره‌ها در این تیمچه‌ها وقف فرزندان فاطمه‌ سلام‌الله‌علیهاست در این چند روز عزاداری و شرط معامله در بیع وشراء حجره‌ها. مراسم بازار تبریز، بیش از دویست سال سابقه دارد و همه ساله با نظم و شکوهی ویژه برگزار می‌شود.

عزاداران، عزا می‌دارند و میانداران، کاه بر سر می‌پاشند و نوحه‌خوانان، نوحه می‌خوانند. مراسمی یگانه در جهان و بی‌نظیر در نوع خود. آیینی که تا دوازدهم محرم برقرار است و روز دوازدهم، مختصِ «یخه باغلاما»، یعنی بستن یقه‌هایی که در عزای قتیل دشت نینوا گشوده شدند و پیراهن‌ها چاک خوردند در این چند روز و یقه‌ها که بسته شد، کار، تمام نیست؛

چرا که از فرداروز و بعد از نماز صبح، بر کف تیمچه‌ها فرش می‌گسترند تا واعظان، مقتل بخوانند و نوحه‌خوانان، نوحه تا اربعین و آخر ماه صفر که پایان عزاداری تبریزی‌هاست در مشهد و در حضور امام رضا علیه‌السلام.

ادامه دارد