دکتر روح الله دهقانی فیروزآبادی امروز در نشستی خبری که در محل معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برگزار شد، عنوان کرد: از ابتدای فعالیت این دوره مأموریت جدی به معاونت علمی ابلاغ شده که آن هم اقتصاد دانش بنیان است.

به گزارش هم‌نوا معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با اشاره به افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان گفت: پیش نویس طرح دانش بنیان‌ها در راستای ایجاد نظام ارزشیابی شرکت‌ها نگاشته شده که در جلسه راهبردی شورای راهبری محصولات دانش بنیان ارائه می‌شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ۸ هزار و ۵۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه‌های فعالیتی مختلف به ارائه محصول یا خدمات می‌پردازند.

دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه امید داریم که نسل چهارم معاونت علمی با سیاست‌های جدیدی که طراحی، پیاده سازی و اجرایی می‌کند در رشد اقتصاد دانش بنیان تأثیر بگذارد، گفت: برای اینکه کشور به درصد مهمی از تولید ناخالص ملی برسد و اشتغال در دانش بنیان‌ها اجرایی شود برنامه ریزی شده که تا افق ۱۴۰۴، ۲۰ هزار شرکت دانش بنیان در کشور داشته باشیم.

به گفته دهقانی فیروز آبادی، طی ۱۰ سال تنها ۶ هزار و ۵۰۰ شرکت دانش بنیان تاییدیه دریافت کرد؛ در سال ۱۴۰۰ ۵۰۰ شرکت دانش بنیان و در سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۴۰۰ شرکت تاییدیه دریافت کرد.

وی خاطر نشان کرد: بنابراین در افق ۱۴۰۴، فعالیت ۲۰ هزار شرکت دانش بنیان را ضروری می‌دانیم.

پیش نویس طرح جدید دانش بنیان‌ها ارائه می‌شود

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری ادامه داد: از سال ۱۳۸۹ قانون حمایت از دانش بنیان‌ها تصویب و طی ۱۲ سال اجرایی شد؛ از سال گذشته قانون طرح جهش تولید به تصویب رسید تا در نقاطی که عدم هماهنگی و عدم تناسب جدی به چشم می‌خورد بر اساس این قانون رفع شود.

وی اضافه کرد: قانون جهش تولید دانش بنیان دستمایه تغییر نظام ارزشیابی دانش بنیان‌ها در کشور است بنابراین در جلسه راهبردی شورای راهبری محصولات دانش بنیان که قرار است دوشنبه ۱۸ اردیبهشت ماه برگزار شود، پیش نویس طرح جدید دانش بنیان‌ها ارائه شود.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری افزود: این پیش‌نویس بر اساس نظرات دانش بنیان‌ها در راستای ارتقا نقاط قوت و پوشش نقاط ضعف است.

به گفته وی، بر اساس این طرح، نظام دانش بنیان‌ها ارتقا می‌یابد و بناست که به صورت آزمایشی از اواخر اجرایی شود. این طرح بر مبنای تأثیرگذاری شرکتها، کیفیت موضوعی و فرایندی و رشد شرکت‌ها نگاشته شده است.

دهقانی فیروزآبادی درخصوص تعدد نهادهای بازیگر در اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور گفت: اینکه پراکنده کاری در کشور وجود دارد به خاطر تعدد بازیگران نیست بلکه به خاطر سیاست‌گذاری‌های پراکنده است.

وی گفت: موضوع علاقمندی بازیگران مختلف برای ورود به اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور خوشحال‌کننده است. زمانی که سیاست‌های تشویقی و تسهلیگرانه جهت‌دار وجود داشته باشد خودبه‌خود فعالیت بازیگران تسهیل می‌شود.

تعریف مأموریت‌های کلیدی در حوزه آب‌های ژرف

دهقانی گفت: ما برنامه‌ای منسجم داریم که ۳ نهاد معاونت علمی، وزارت نیرو و وزارت نفت این برنامه را اجرایی می‌کنند.این معاونت وظیفه برنامه‌ریزی، کشف و تعیین نقطه‌های حفاری را دارد.

وی گفت: وزارت نفت وظیفه حفاری چاه‌ها و وزارت نیرو تحویل آب‌های استخراج شده، انتقال به شبکه و تبدیل آن به آب شیرین را دارد.

وی گفت: آب‌های ژرف یکی از موضوعات مهم است که معاونت علمی ورود خوبی به آن داشته است.

سازوکار همکاری بخش خصوصی و دولتی در عرصه دانش بنیان‌ها

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری درباره منع دخالت دولت در بخش‌های خصوصی گفت: رهبری همواره تأکید دارند که شرکت‌های بخش خصوصی می‌توانند به تنهایی فعالیت کنند و ورود بخش دولتی به آنها حرام شرعی است.

وی با بیان اینکه بند پ ماده ۱۰ قانون جهش ساز و کار ورود بخش خصوصی قاعده‌مند شده است، گفت: برای این منظور دبیرخانه‌ای در معاونت علمی ایجاد شده است و مصادیق را بررسی می‌کند. در همین راستا اگر شرکت‌های دانش‌بنیان محصولات استاندارد و باکیفیت درحجم مناسبی از بازار را تولید کنند بخش خصوصی نمی‌تواند ورود کند.

به گفته وی قرار است اولین مورد حکم قانونی این کارگروه اجرایی شود.

معاون علمی با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذاری در حوزه دانش‌بنیان ها تنها از سوی‌ دولت یک اقدام شکست خورده است، افزود: ما معتقدیم که در جاهایی که بخش خصوصی رغبتی به سرمایه‌گذاری ندارد، بخش دولتی لزوماً باید در آن حوزه‌ها سرمایه‌گذاری کند.

دهقانی ادامه داد: در سال‌های قبل مشاهده کردیم فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای بسیاری از مردم شناخته شده است و تمایل به سرمایه‌گذاری در این حوزه دارند از اینرو یکی از ابزارهای قابل توسعه برای سرمایه‌گذاری استفاده از سرمایه‌های مردمی است.

وی توسعه گلخانه‌های هوشمند با بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری جمعی را از زمینه‌های استفاده از سرمایه‌های مردمی عنوان کرد و گفت: در این زمینه پول دولتی صرفاً برای پوشش ریسک سرمایه‌گذاری مردمی استفاده می‌شود.

دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه بخش بزرگی از اقتصاد کشور، دولتی است عنوان کرد: برای آنکه بخش کوچک اقتصاد خصوصی را توسعه دهیم از آئین نامه‌های قانون جهش تولید دانش‌بنیان بهره مند می‌شویم.

به گفته وی در این راستا مودیان مالیاتی می‌توانند سرمایه‌ها را در مسیر توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان به کار گیرند.

تأثیرگذاری صندوق‌های خطرپذیر در سرمایه گذاری دانش بنیان‌های صنایع مهم

معاون علمی رئیس‌جمهور نمونه این اقدامات را در حوزه معدن و پتروشیمی دانست و گفت: یک صندوق خطر پذیر در بخش پتروشیمی با سرمایه اولیه ۲ هزار میلیارد تومان راه‌اندازی شده است.

وی گفت: همچنین در هفته آینده صندوق خطرپذیری در بخش معدن با حضور چند شرکت راه‌اندازی می‌شود.

وی خاطر نشان گرد: شرط ما برای راه‌اندازی این صندوق‌ها آن است که موضوعات فعالیت آنها به تأیید شورای راهبری محصولات دانش‌بنیان معاونت برسد.

برخی ستادهای معاونت علمی تنها در حد یک نام هستند

دهقانی فیروزآبادی گفت: ستادهای معاونت علمی نهادهای حقوقی و ساختاری نیستند ولی برنامه‌ها و مأموریت‌هایی دارند که معاونت علمی توجه ویژه‌ای به آنها دارد.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با بیان اینکه دو گروه ستادی تحت عنوان ستادهای توسعه فناوری و ستادهای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در این معاونت تشکیل شده است، گفت: ستادهای توسعه فناوری ناظر به نیازهای آینده کشور، روندهای توسعه تکنولوژی و نظرات نخبگان فعالیت می‌کنند.

دهقانی ادامه داد: قرار است این دو ستاد در نهایت به یکدیگر متصل شوند؛ در ترندهای معروف دنیا به توسعه اقتصاد توجه ویژه‌ای شده، به همین دلیل در معاونت علمی به پتانسیل‌های کشور در ستادهای توسعه فناوری توجه ویژه داریم.

وی ادامه داد: در همین راستا ستادهای توسعه فناوری بر اساس مزیت‌های اقتصادی کشور ارتقا می‌یابند.

دهقانی با بیان اینکه ۸ حوزه اولویت دار در معاونت تعریف شده که این حوزه‌ها از امتیازات ویژه‌ای برخوردار هستند، گفت: این اولویت‌ها براساس مزیت‌های تاریخی و سرزمینی هستند اما همه ستادهای معاونت علمی رشد متوازنی نداشته‌اند. برخی از ستادها در حد نام هستند اما برخی تأثیرگذاری‌های بین‌المللی دارند.

دهقانی فیروزآبادی با بیان مثالی گفت: ستادهای نانو و زیست فناوری از حوزه‌های تأثیرگذار در سطح جهانی هستند اما در مقابل برخی از ستادها درحد نام با هزینه‌های چند ده میلیاردی هستند.

وی با بیان اینکه ستادهای توسعه فناوری معاونت علمی جز ساختارها نیست، گفت: این ستادها قرار است شرکت‌های دانش‌بنیان را مسیردهی و جهت‌دهی کنند. از این رو ستادها بین ۳ تا ۵ نیروی انسانی متخصص دارند.

معاون فناوری رئیس جمهور اضافه کرد: به منظور توسعه متوازن این ستادها در تلاش هستیم تا سال ۱۴۰۴ دوسوم از ستادها با نام ملی درخشان و یک سوم آن‌ها با تأثیرگذاری بین‌المللی به ادامه فعالیت بپردازند.

دهقانی خاطرنشان کرد: در همین راستا معاونت با ۵ مأموریت (حمایت از توسعه اندیشه و اندیشه‌ورزی در بستر اندیشکده‌ها)، (حمایت از تولید علم بر بستر دانشگاه‌ها)، (حمایت و توسعه فناوری در بستر شرکت‌های دانش‌بنیان)، (حمایت از توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در بستر بنگاه‌های بزرگ) و (حمایت از توسعه کارآفرینی بر بستر شتاب‌دهنده‌ها) بودجه‌ریزی خواهد کرد.

ضرورت جذب سرمایه گذاران خارجی

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با بیان اینکه سرمایه‌گذاری خارجی از دیگر الزامات توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان است، گفت: حوزه علم و فناوری در بسیاری از حیطه‌ها حوزه‌های سفید و بکری است از این‌رو برنامه‌های معاونت علمی، در قالب مرکز همکاری‌های تعاملات بین‌المللی برای جذب سرمایه‌گذاری های خارجی اجرایی خواهد شد.

دهقانی فیروزآبادی با اشاره به حمایت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی از فعالیت دانش‌بنیان ها عنوان کرد: این صندوق طی ۴ سال ۲۸ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های دانش‌بنیان پرداخت کرد. همچنین ۱۵ هزار میلیارد تومان ضمانت نامه با حمایت این صندوق ارائه کرده است.

دهقانی تأکید کرد: کاهش حجم حمایت‌های صورت گرفته از اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور به دلیل رشد آن بوده است و نیازمند ارائه مدل‌های جدید سرمایه‌گذاری است.

نرخ مهاجرت بالاست

معاون علمی با تأکید بر اینکه نرخ مهاجرت بالایی را تجربه می‌کنیم، گفت: البته نسبت متوسط جهانی بالاتر از این میزان است اما برای کشور ما که نیازمند حضور نیروهای متخصص است آمار خوبی نیست.

دهقانی با تأکید بر اینکه معمولاً مهاجرت نخبگان طی یک سال و شش ماه اتفاق نمی‌افتد، اظهار کرد: اگر بخواهیم برای بازگشت نخبگان کار غیر شعاری انجام دهیم و به بازگشت آنها کمک کنیم نیازمند برنامه‌های بلندمدت هستیم که خوشبختانه در همه دستگاه‌ها این برنامه وجود دارد.

دهقانی فیروزآبادی با اشاره به برنامه‌های معاونت علمی گفت: ما معتقدیم که برای اینکه میزان مهاجرت نخبگان را کاهش دهیم باید زمینه‌های ماندگاری آنها را ارتقا دهیم.

وی خاطر نشان کرد: برمبنای مطالعات میدانی انجام شده بیش از ۷۵ درصد نخبگان معتقدند که عامل اصلی برای خدمت به جامعه و ماندگاری، فرصت تأثیرگذاری آنها است و در گام دوم معیشت را مطرح کرده‌اند.

وی نخبگان را مؤثر در توسعه بازار دانست و گفت: ما به عنوان یک نهاد میانجی که با دولت و جامعه نخبگانی ارتباط دارد باید فرصت‌های بازار را ایجاد کنیم.

وی گفت: تاکنون ۱۲۰۸ از نخبگان در دوره پسادکتری جز اساتید بوده اند. همچنین ۲۵۷ شرکت دانش‌بنیان با حضور یا نقش مؤثر نخبگان ایرانی خارج از کشور راه اندازی شده است.

کارگروه تولید بار اول فعال‌تر می‌شود

دهقانی فیروزآبادی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی براینکه دوره قبلی معاونت علمی کارگروه تولید بار اول را راه‌اندازی کرد در خصوص آخرین وضعیت این کارگروه توضیح دهید، گفت: این برنامه یکی از برنامه‌های موفق معاونت علمی بوده است. برای توسعه فعالیت‌های این کارگروه برنامه‌هایی را اجرا کردیم که یکی از آنها ارتقای سطح کارگروه به معاونت‌های معاون علمی بوده است.

وی با بیان اینکه در هر جلسه از این کارگروه ۳ نفر از معاونت‌های معاون علمی حضور دارند، گفت: برای این منظور ابزاری در نظر گرفتیم که فعال تر از کارگروه قبلی فعالیت کنند. قرار است این کارگروه به جذب فرصت‌ها در صنایع بپردازد در حالیکه پیش از این صنایع به کارگروه تولید بار اول نیاز خود را اعلام می‌کرد.

به گفته وی، بنا داریم امسال ۲۰ تا ۳۰ درصد بیش از سال گذشته قرارداد منعقد کنیم.

برگزاری ۳ رویداد در اینوتکس ۲۰۲۳

وی با اشاره به رویداد فناوری و نوآوری اینوتکس ۲۰۲۳ گفت: قرار است این رویداد بزرگ فناوری و نواوری در ۳ بخش اینوتکس، فینوتکس و سینوتکس برگزار می‌شود.

وی با اشاره به رویداد فینوتکس گفت: این یک رویداد تأمین مالی است که با حضور فناوران و فعالان عرصه تأمین مالی در دل رویداد اینوتکس برگزار می‌شود.

به گفته وی، سینوتکس بخش دیگر اینوتکس است که برای شرکتهای خلاق و نوآور حوزه فناوری نرم و فرهنگی همزمان با اینوتکس برگزار شود.

منبع: مهر