همنوا | زهرا حسین زاده

آخرین سانحه دردناک در اتوبان پیامبر اعظم(ص)، مربوط به شب 30 بهمن است که بر اثر تصادف یک دستگاه تریلی با یک دستگاه خودروی سواری سمند در اتوبان پیامبر اعظم (ص) دو نفر کشته و سه نفر مصدوم شدند. 21 دی امسال نیز، برخورد زنجیره‌ای ۵ خودروی سواری، شش مصدوم بر جای گذاشت. 18 مرداد 1403، واژگونی یک دستگاه کامیون در حوالی روستای باباکندی هشترود، زندگی راننده کامیون پایان داد و یک تن را روانه بیمارستان کرد. ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ انحراف مینی بوس در اتوبان پبامبر اعظم بعد از عوارضی بستان آباد به سمت تبریز،  ۸ مصدوم در پی داشت.
آماری که اشاره شد، مربوط به اطلاعاتی است که نیازمند حضور و گزارش‌دهی اورژانس است، وگرنه تصادفاتی که توسط افراد حاضر در صحنه تصادف امدادرسانی شده و همچنین تصادفات مروبط به خسارات ماشین‌ها، به مراتب بیشتر از این است. 
تصادف در همه مسیرها و خیابان‌ها، امری اجتناب‌ناپذیر است. هر جا خودرو باشد، تصادف نیز هست، اما تصادف‌های اتوبان پیامبر اعظم(ص)، به خاطر چیزی است که همه دلیلش را می‌دانند و آن، دست‌انداهای ناگهانی و پیاپی اتوبان است. چاله‌هایی که یک باره جلوی چشم رانندگان سبز می‌شوند و چندین خودرو را که از کیلومترها دورتر، سرعت گرفته‌اند، وادار به ترمز ناگهانی می‌کنند. نظیر اتفاقی که آذرماه 1401 افتاد و طی آن، برخورد زنجیره‌ای بیش از ۱۰ خودرو، 9 نفر را راهی بیمارستان کرد. فروردین 1402 نیز بر خورد شدید دو تریلی با یکدیگر در اتوبان پیامبر اعظم (ص) یک فوتی و یک مصدوم به همراه داشت .
حداکثر کاری که مسئولان راهداری و راه‌وشهرسازی برای اصلاح این جاده انجام می‌دهند، لکه‌گیری‌های هر از گاه است که تازه آن‌هم غالباً اصولی و استاندار نیست و لکه‌گیری‌ها باعث ایجاد برآمدگی‌ها و قوس‌های حادثه‌ساز می‌شود. 
نکته جالب این‌که در گزارش هیچ‌یک از این حوادث خون‌بار، اشاره‌ای به وضعیت این جاده نمی‌شود و دلیل تصادف عمدتاً خواب‌آلودگی و انحراف به چپ راننده و سرعت زیاد عنوان می‌شود؛ بی‌آن‌که اشاره شود چرا راننده مجبور به انحراف و تغییر مسیر شده‌است.
جدا از فرسودگی جاده و آسفالت نامناسب، نبود زیرساخت‌های لازم از دیگر عواملی است که باعث کسالت و یکنواختی این جاده می‌شود. راننده، بی‌آن‌که راهدارخانه، پمپ‌بنزین و امکانات رفاهی در پیش داشته باشد، برای عبور از این کسالت، ناچار به افزایش سرعت می‌شود. 

اردیبهشت امسال، وزیر وقت راه و شهرسازی، در سفر به تبریز، با اذعان به وضعیت ناگوار آزادراه پیامبر اعظم(ص)، اظهار کرد: گفت: شریک کار این آزادراه، یکی از بانک‌های کشور است که بنا به دلایلی، اهتمام به اجرای روکش و بهسازی آن را نداشته و ما نیز بر اساس قانون، اختیار ورود و رفع نواقص این مسیر را داریم.
مهرداد بذرپاش در جلسه راهبری کاهش تصادفات رانندگی آذربایجان شرقی، با اشاره به بازدیدهای خود از محورهای مواصلاتی استان، اظهار کرد: باید هرچه سریعتر برای تکمیل این منابع عظیمی که در پروژه‌ها انبار شده و روز به روز قیمت تمام شده آن افزایش می‌یابد، اقدام کنیم.
وضعیت این آزادراه به قدری نابسامان است که سال پیش، سازمان بازرسی در تذکری، به وزارت راه درباره وضعیت نامطلوب آزادراه زنجان- تبریز، بر لزوم بهسازی و ترمیم سطحی آزاد راه مذکور در طرحی کوتاه مدت همراه با سایر اقدامات ایمنی تاکید کرد.
بهرام سرمست، استاندار آذربایجان شرقی نیز آبان امسال، در جمع خبرنگاران، در خصوص بهسازی و آسفالت این آزادراه که ۱۵ هزار میلیارد ریال اعتبار برای آن مصوب شده است، مقرر شد که تفاهم‌نامه‌ای با بانک ملی ایران منعقد و این پروژه در موعد مقرر تکمیل شود.

آزاد راه زنجان ـ تبريز که بعدها به پيامبر اعظم(ص) تغيير نام يافت، قسمتي از آزادراه سراسري تهران، قزوين- زنجان- تبريز- بازرگان و همچنين بخشي از راه ابريشم محسوب مي‌شود که عمليات احداث آن از سال 75 آغاز شد. اين آزاد راه به طول 285 کيلومتر نخستين آزاد‌راه کوهستاني و يکي از عظيم‌ترين طرح‌هاي راهسازي کشور است. مرحله نخست اين آزاد راه به طول 81 کيلومتر در سال 83 و مرحله دوم به طول 173 کيلومتر در سال 85 به بهره‌برداري رسيد و مرحله سوم آن به طول 31
کيلومتر از بستان آباد به تبريز است.
مسیر تبریز-تهران و برعکس، از محورهای مهم ارتباطی در کشور است. دقیق‌تر این است که از این مسیر، به عنوان شاهره ارتباطی آذربایجان و پایتخت یاد کنیم. این مسیر، بستر شکل‌گیری بسیاری از ارتباطات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و شایسته است که مدام مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد. محدودیت فصل کاری در اقلیم سرد آذربایجان و بروکراسی بانکی و اداری، نمی‌تواند توجیه خوبی برای نابسامانی آزادراه باشد. 
در شرایطی که بلیط هواپیما روز‌به‌روز گران می‌شود، انتخاب عموم مردم و حتی افرادی که در سطح خوبی از وضعیت اقتصاد به سر می‌برند، مسیر زمینی است. 
اتوبان پیامبر اعظم(ع) با نام پیامبری معروف است که منشا رحمت و مهربانی است، اما این نام در اخبار و رسانه‌ها، با کشته‌شدن و مصدومییت و اورژانس و بیمارستان، مطرح می‌شود. اگر اراده‌ای برای اصلاح این آزادراه نیست، چه خوب که لااقل نام این راه عوض شود، تا دست‌کم اسم مبارک پیامبر(ع) با ناکارآمدی متولیان امر، مخدوش نشود.