مدیر «مرکز گفتمان صلح برای همه» بر این باور است که برای همزیستی مسالمت‌آمیز و موثر باید تنوعات اعم از فکری، دینی و زبانی را بپذیریم و در فضایی توأم با احترام، برادری و برابری و مشارکت‌جویانه زندگی کنیم.

به گزارش همنوا به نقل از ایرنا، ایران با تاریخی سرشار از تنوعات فرهنگی به مثابه جهانی کوچک، نمونه بارزی از همزیستی مسالمت‌آمیز گروه‌های مختلف هویتی و زبانی با یکدیگر است. اهمیت این تنوع و حفاظت از فرهنگ و زبان‌های مختلف در پهنه جغرافیایی ایران، نهادها و چهره‌های مختلفی را به تکاپو و فعالیت واداشته است. «مرکز گفتمان صلح برای همه» یکی از سازمان‌های تخصصی و مردم‌نهاد ایرانی است که طی سال‌های اخیر تلاش وافری در زمینه حمایت از فرهنگ و زبان اقلیت‌های مختلف در ایران داشته‌ و در همین راستا نشست‌ها و برنامه‌های مختلفی را نیز برگزار کرده است. این مرکز در نشست دوازدهمین مجمع امور اقلیت‌های شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که پایان هفته گذشته در مقر اروپایی این سازمان در شهر ژنو برگزار شد هم حضور داشته است. این دوره از اجلاس به تنوع زبانی، حمایت از زبان مادری، تاکید بر تلاش جهانی، منطقه‌ای و ملی برای حفظ و حمایت از زبان‌های مختلف رایج در جهان امروز اختصاص دارد. از ایران نیز استادان، پژوهشگران و مراکز تخصصی و نیز مردم‌نهاد به دعوت مجمع امور اقلیت‌های شورای حقوق بشر حضور پیدا کرده و با پروفسور «فرناند وارنس» گزارشگر ویژه این سازمان دیدار وگفت‌وگو کردند همین موضوع بهانه‌ای شد تا با «حمید حشمدار» مدیرعامل مرکز گفتمان صلح برای همه که در این اجلاس شرکت کرده است گفت وگوی داشته‌باشیم. فلسفه مجمع اقلیت‌های سازمان ملل متحد حشمدار در ابتدای این مصاحبه اظهار داشت: طی دو دهه اخیر و با توجه به تحولاتی که در زمینه جهانی شدن تحت سایه پیشرفت‌های تکنولوژیک و رسانه‌ای نظیر گسترش نت، شبکه‌های ماهواره‌ای، شبکه‌های اجتماعی و ... به وقوع پیوسته‌، ایده کوچک‌تر شدن جهان و افزایش ارتباطات وارد فاز عملیاتی جدی شده است. یکی از خروجی‌های این ایده، افزایش توجه به گروه‌های اقلیت و هویتی در ابعاد مختلف از جمله در زمینه زبانی است. امروزه سازمان ملل متحد و اعضای آن تلاش برای حفظ تنوع و تعدد زبانی و هویتی را به عنوان یکی از میراث‌های مهم فرهنگ و تمدن جهانی بشر، مورد تاکید و توجه دارند. در همین راستا مجمع اقلیت‌های سازمان ملل متحد فعالیت‌هایی را طی چندین سال ادامه داده است. معمولاً برای ارائه گزارشی از این فعالیت‌ها و نیز بررسی وضع موجود و در کنار آن همفکری و برنامه‌ریزی معطوف به آینده، بصورت سالانه در مقر اروپایی این سازمان نشست‌هایی برگزار شده است. اجلاس امسال این مجمع، به حفظ و حمایت از تنوع زبانی و ... اختصاص پیدا کرده است. ایران تاریخی‌ترین و طبیعی‌ترین دولت موجود در خاورمیانه است؛ سرزمینی که گستره فرهنگی و تمدنی آن بسیار فراتر از مرزهای سیاسی‌اش است. بسیاری از گروه‌های ملی، قومی و مذهبی خود را در خاورمیانه ایرانی می‌دانند و فرهنگ و تمدن ایرانی در همه جای این منطقه جاری است. طبیعتا از منظر زبانی نیز وضع به همین گونه است و زبان‌های ایرانی و نیز رایج در سرزمین ایران بسیار متنوع و متعددند. حاکم بودن فرهنگ تساهل و تسامح و همزیستی مسالمت‌آمیز باعث شده است تا طی تاریخ ایران تنوع فرهنگ‌ها مورد حفاظت و پاسداشت قرار گیرد، لذا بسیاری از آنها تا به امروز باقی مانده‌اند. به همین دلیل شاهد هستیم علاوه بر زبان‌های مربوط به خانواده زبان‌های ایرانی نظیر فارسی، کُردی و بلوچی دیگر زبان‌ها نیز نظیر ترکی و عربی در کنار ده‌ها گویش مختلف دیگر همچنان در کشورمان رایج است. در حقیقت این زبان‌ها رنگین کمانی از همزیستی صلح‌آمیز و برادرانه را سبب شده‌اند که همین امر باعث غنای هرچه بیشتر فرهنگ و تمدن ایرانی شده‌است. فلسفه مجمع اقلیت‌های سازمان ملل متحد همانطور که از اسمش پیدا است، تمرکز و تاکید بیشتر بر گروه‌ها و نهادهای غیردولتی و عمدتاً مردم‌نهاد و مراکز آکادمیک و پژوهشی مستقل است. همچنین این مجمع فرصت و محلی است برای آنانی که در جهان دارای تریبون و فرصتی برای معرفی خود نیستند تا بتوانند آزادانه از مشکلات و مسایل یا تجارب خود بگویند. به همین دلیل، هرساله شاهد هستیم گروه‌ها و افراد بسیار مختلفی از کشورهای مختلف جهان در آن شرکت می‌کنند و نکته قابل تامل این است که این گروه‌ها بطور مستقیم برای ورود به این نشست هماهنگی انجام می دهند در نتیجه ممکن است از برخی از کشورها ده‌ها گروه و فرد مختلف و گاه دارای دیدگاه‌های متعارض شرکت کنند. در همین چارچوب امسال نیز از گروه‌ها و افرادی دعوت به عمل آمده است که با توجه به محور اعلام شده با موضوع زبان اعم از تنوع زبانی، زبان اقلیت ها، زبان مادری و ... فعالیت مستقیم و یا موثر و مرتبطی داشته باشند. حضور فعال ایران در نشست صلح برای همه مدیر عامل مرکز گفتمان صلح برای همه در مورد حضور ایران در این نشست گفت: چندین گروه و سازمان مردم‌نهاد و علمی از داخل کشور در این اجلاس حضور پیدا کرده‌اند. بسیاری از این گروه‌ها با محوریت «مرکز گفتمان صلح برای همه» موفق شده‌اند در این نشست حضور پیدا کنند. ما سعی کردیم با توجه به واقعیات کشور بتوانیم با دست پر و البته مستند و واقع بینانه تنوعات زبانی و اقدامات صورت گرفته در این حوزه را به جهانیان نشان دهیم. به همین دلیل چند استاد برجسته دانشگاهی و پژوهشگران فعال را در این سفر همراه داریم. همچنین دومین شماره فصلنامه تخصصی «صلح برای همه» به موضوع تنوع زبانی در ایران اختصاص پیدا کرد و چون پیش‌بینی می‌کردیم این فصلنامه همزمان با این نشست منتشر شود، لذا آن را در دو زبان فارسی و انگلیسی تهیه کردیم و علاوه بر نسخه آنلاین آن، نسخه مکتوب و چاپی‌اش را نیز در این نشست در میان متخصصان و برخی تصمیم‌گیران و اندیشمندان در حوزه زبانی پخش کردیم. حشمدار در پایان این مصاحبه اظهار داشت: ما بر اساس تجربه زیسته و هزاران ساله خود در ایران به جهانیان تاکید داریم که تنوع یک فرصت است و نه یک تهدید. ما برای همزیستی مسالمت‌آمیز و موثر باید تنوعات اعم از فکری، دینی و زبانی را بپذیریم و در فضایی توأم با احترام، برادری و برابری و مشارکت‌جویانه زندگی کنیم. تجربه زیست اقوام و گروه‌های مختلف ایرانی از یک سو و زنده ماندن بیشتر زبان‌های رایج تاریخی در سرزمین ایران و مناطق پیرامونی آن که متاثر از ایران فرهنگی است، خود موید این ادعای ما است. در نتیجه تاکید داریم که زبان‌ها و حفظ آنها یک میراث بزرگ تمدنی برای کل بشر است و هریک از ما در هرکجا که هستیم برای حفظ زبان‌ها و گویش ها که با خطرات بزرگی روبرو است، باید بیش از پیش بکوشیم.