به گزارش همنوا، روند افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز، در حال حاضر به جایی رسیده است که وجود ۱۰۰ هزار واحد مسکونی غیرمجاز در کلانشهر تبریز را رقم زده و بیش از هر زمان ممکنی، نگران کننده است چراکه این تراکم فروشی می‌تواند در مواقع بحرانی همچون زلزله فاجعه‌ای انسانی رقم زند.

وجود مساکن غیرمجاز در کلانشهر تبریز به خصوص در حاشیه شهرها ناشی از عوامل مختلفی نظیر دور زدن قانون، فرار از هزینه‌های ساخت و ساز و هم‌چنین عدم رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان است که هر لحظه می‌تواند در حوادث طبیعی و غیرطبیعی حوادث ناگواری را به بار آورد.

تراکم فروشی در شهر تبریز با هدف کسب سود بیشتر برای شهرداری طی سالیان اخیر افزایش یافته است، به طوری که در یک کوچه که استاندارد هر ساختمان باید حداکثر ۴ طبقه باشد شاهد ساختمان‌های نوساز ۶ و ۷ طبقه هستیم که هر طبقه ۲ و ۳ واحدی است.

ضرورت جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز

شهردار کلانشهر تبریز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر به طور جدی، جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز در کلانشهر تبریز، پیگیری می‌شود که حتی طی روزهای گذشته نیز، ساختمان‌هایی که به صورت غیرمجاز ساخته شده بودند مورد تخریب قرار گرفته‌اند.

عباس رنجبر با اشاره به بهسازی مناطق حاشیه نشینی توضیح داد: در این راستا بودجه‌ای برای بهسازی مناطق حاشیه نشینی برای سال آتی، در نظر گرفته شده است.

وی افزود: در حال حاضر، حدود ۱۰۰ هزار واحد مسکونی غیرمجاز در کلانشهر تبریز وجود دارد که به صورت غیرمجاز بنا شده‌اند.

شهردار کلانشهر تبریز، علل افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز را چنین برشمرد: افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز به مشکلات ساختاری بازمی‌گردد که اکثراً در مناطق بدون سند قرار گرفته‌اند و شهرداری نیز طبق قانون، پروانه‌ای برای زمین‌های قولنامه‌ای، صادر نمی‌کند چرا که منع قانونی دارد.

وی بیان کرد: در برخی از موارد برای فرار از عدم پرداخت عوارض و عدم رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان که از هزینه بالایی برخوردار است به ساخت مساکن غیرمجاز روی می‌آورند.

رنجبر گفت: اصلی‌ترین عامل افزایش ساخت و ساز غیرمجاز، بحث قولنامه و عدم رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان برای ساخت و ساز است.

ساخت و سازهای غیرمجاز، چالشی برای کلانشهر تبریز

رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی کلانشهر تبریز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: اهمیت وجود مساکن و ساخت و سازهای غیرمجاز با انفجارهای اخیری که در کلانشهر تبریز رخ داد، دو چندان شده است.

روح اله رشیدی ادامه داد: ساخت و سازهای غیرمجاز در کلانشهر تبریز، مقوله‌ای بسیار حساس بوده و از این رو چالشی برای شهر به شمار می‌رود.

وی با اشاره به افزایش مساکن غیرمجاز در کلانشهر تبریز افزود: وجود مساکن غیرمجاز به خصوص در حاشیه شهرها، می‌تواند به وجود آورنده حوادث ناگواری باشد که دلایل آن کاملاً روشن است چرا که شهرداری سال‌های متمادی است به حوزه شهرسازی با چشم منبع درآمد نگریسته است و بر این اساس، ترجیح داده است خارج از ضوابط، ساخت و سازهایی انجام گیرد و درآمدی از محل عوارض، عاید شهرداری شود.

این عضو شورای شهر اسلامی کلانشهر تبریز گفت: تاکنون انگیزه‌ای برای کنترل و جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز صورت نپذیرفته و متأسفانه ماده ۱۰۰ شهرداری نیز، کارایی لازم را در کنترل و مدیریت این مسئله به همراه نداشته است و وضعیت موجود را به بار آورده است.

رشیدی بیان کرد: در حال حاضر باید دقت و نظارت ویژه‌ای در حوزه شهرسازی به خرج داده شود و به واسطه تغییر در رویکرد، نباید به شهرسازی به چشم منبع درآمد نگاه نکنیم.

وی افزود: اگر قرار بر این است به حوزه شهرسازی با چشم منبع درآمد بنگریم، باید به شکل مجاز و معقول باشد نه اینکه تشویق به ساخت و ساز غیرمجاز و یا رهاسازی عمدی برای بلند مرتبه سازی برای ایجاد درآمدهای کلان برای شهرداری باشد.

لزوم پایش ساخت و سازهای غیرمجاز در کلانشهر تبریز

رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی کلانشهر تبریز ادامه داد: این مقوله مستلزم نگاه بلند مدت و سیاست گذارای شورا در مدیریت شهری است تا بتواند منابع جدید درآمدی را تعریف کرده و هزینه‌های شهرداری را کاهش دهد تا شهرداری برای ایجاد منابع جدید درآمد، به خصوص در حوزه شهرسازی اقدام کند.

رشیدی با توجه به لزوم پایش ساخت و سازهای غیرمجاز در کلانشهر تبریز توضیح داد: در این رابطه سازمان فناوری نقش به سزایی دارد و پایش باید به شکل علمی رخ داده و با استفاده از امکانات جدید، مانند دوربین‌های کنترل و اسکن‌های پهپادی، پایش دائمی ایجاد شود.

وی در پایان افزود: تنها با نیروهای خدمات شهری، نمی‌توان از ساخت و سازهای غیرمجاز جلوگیری کرد و تمامی این‌ها مستلزم تغییر نگاه اساسی در شهرداری در رابطه با ساخت و ساز و شهرسازی است.

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تبریز نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: به نظر می‌رسد اولویت اکنون ما این نیست که به دنبال ریشه شناسی معضل ساخت و ساز غیرمجاز در تبریز باشیم بلکه معتقدم که به اندازه کافی زمان را در تئوری پردازی‌های بیهوده از دست داده‌ایم و دیگر وقت آن رسیده که به دنبال عملیات اجرایی و کاربردی باشیم.

حکیمه غفوری ادامه داد: البته معضل ساخت و ساز غیرمجاز، یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های ما بوده است که شهروندان کلانشهر تبریز نیز در جریان هستند البته به این مقوله در دوره انتخاب شهردار تبریز نیز به صورت جدی و شفاف از سوی یکایک اعضای شورای شهر پرداخت شده و مورد مطالبه قرار گرفته است.

ضرورت تلاش شهرداری در خصوص تحقق سیاست‌های جدید

وی افزود: لذا شورای ششم هم‌چنان پیگیر حصول نتایجی است که انتظار می‌رود شهردار کلانشهر تبریز و مجموعه شهرداری تبریز در این زمینه اعلام نماید.

این عضو شورای شهر تبریز بیان کرد: در این ارتباط نکته قابل توجهی که به نظر می‌رسد تنها راه برون رفت از وضعیت کنونی است، ضرورت تلاش شهرداری تبریز در خصوص تحقق سیاست‌های منعطف و جدیدی است که بتواند به واسطه اعمال سیاست‌های جدید، آن بخش از جامعه را به سمت و سوی مسیری مجاز در ساخت و سازها هدایت نماید.

غفوری افزود: لذا انتظار داریم مجموعه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تبریز، سریعاً خلاقیت مدیریتی خود را در این زمینه نمایان نماید.

وی در پایان گفت: ضمن اینکه هم‌چنان معتقدیم شهرداری یک بخش قضیه بوده و سایر نهادهایی نیز وجود دارند که هم‌چنان در انجام وظایف خود کوتاهی می‌نمایند.

در حال حاضر، وجود مساکن غیرمجاز در کلانشهر تبریز، به خصوص در حاشیه شهرها بیش از هر زمان ممکنی نگران کننده است چرا که وجود مساکن غیرمجاز در کلانشهرها، علاوه بر اینکه چهره نازیبایی بر شهر می‌بخشد، جان شهروندان را نیز به خطر می‌اندازد.

______________

آناهیتا رحیمی - خبرگزاری مهر