به گزارش همنوا، دنیایی از سریال‌ها و فیلم‌های روز جهانی با یک کلیک در نمایشگر تلفن همراه و پخش‌کننده‌های هوشمند زیر دستتان ظاهر می‌شود. اما اگر به کپی رایت اعتقادی نداشته باشید؛ به همین سادگی می‌توانید حقوق صاحب اثر را با تماشای اثرش در پلتفرم‌های متداول به هیچ بگیرید.

این پلتفرم‌ها که مدعی رعایت حقوق صاحبان آثار نیستند، به راحتی با هماهنگ کردن سایت‌هایشان با IP-های وطنی، اجازه اتصال از خارج کشور را هم به تولیدکنندگان خارجی نمی‌دهند؛ یعنی به راحت آب خوردن، عمل مصادره را انجام می‌دهند و هم اینکه اجازه نظارت بر روی تقلب خود را هم نمی‌دهند.

صاحبان این پلتفرم‌ها در واکنش به منتقدان خود، برای نپیوستن ایران به کنوانسیون کپی‌رایت ملقب به توافقنامه بِرن (۱۸۸۶) «وا اسفا» سرمی‌دهند؛ انگار، که زیر بار حقوق بین‌الملل نرفتن یک کشور، مجوز از بین بردن حق یک شرکت، یک کارگردان، یک تهیه‌کننده و… است!

مظلوم‌نمایی برای توجیه کار

منتقدان این پلتفرم‌ها را متهم به مظلوم‌نمایی و قربانی نشان دادن خود می‌کنند و می‌گویند که آن‌ها سود سرشار خود از فروشِ آثار خارجی را به جیبشان می‌گذارند و دم از ضرورت پیوستن دولت ایران به به کپی‌رایت می‌زنند؛ در حالی که همزمان نمی‌تونند آثار داخلی را بدون اجازه ناشر و صاحب اثر برای کاربران به نمایش بگذارند.

روی همین حساب، دورویی و سود پرستی آن‌ها را به «نیشخند» می‌گیرند. با این حال، سازمان سینمایی نسبت به عواقب این به اصطلاح دورویی سود پرستی هشدار داد. از قرار معلوم، این سازمان مدعی شده که چنانچه شکایتی در سطح بین‌المللی بر علیه این شرکت‌ها مطرح شود، دادگاه‌های بین‌المللی می‌توانند با مصادره اموال دولت ایران در خارج از کشور، خسارت‌های مادی و معنوی این شرکت‌ها را جبران کنند.

گرچه تاکنون گزارشی از توقیف اموال دولت ایران برای برداشت خسارت‌های صاحبان آثار منتشر نشده اما چون این اموال به دلیل تحریم‌ها و بعضا بدهی‌های بین‌المللی در خطر مصادره هستند، این احتمال وجود دارد که چون ایران عضو کپی‌رایت نیست و از طرفی به دلیل مسدود شدن مبادلات بانکی ایران با جهان، خسارت‌ها به حکم دادگاه از همین محل برداشت شود؛ بویژه اینکه دولت‌ها زیر بار پذیرش کپی‌رایت نرفته است.

قربانی شدن ایرانی‌های صاحب اثر

از طرفی به دلیل اینکه ایرانی‌ها اعتقادی به رعایت حق مولف و تهیه‌کنندگان آثار دیجیتال و مکتوب ندارند و پلتفرم‌های پخش سریال‌ها و فیلم‌های خارجی مانند نماوا، فیلیمو و… از این بلبشو و بی‌احترامی دولت‌ها به حقوق صاحبان آثار سود می‌برند، در صورت نقض حقوق مالکیت ایرانی‌ها در خارج از کشور امکان رسیدگی به شکایت‌های آن‌ها وجود ندارد؛ مگر اینکه ایرانیِ صاحب اثر، شهروند یکی از کشورهای عضو کپی رایت باشد.

در این میان، با وجود اینکه پلتفرم‌های نماوا و فیلیمو خود به نشر بدون اجازه آثار خارجی‌ها می‌پردازند اما از سوی مشتریان سایت‌های دانلود فیلم‌ها و سریال‌های روز جهان به تلاش برای حذف سایت‌های محبوب خود از روی سرورهای داخلی متهم شده‌اند. با اینکه قطع ارائه خدمات به این سایت‌ها به دستور دادستانی کل کشور به مدیران شرکت‌های ارائه دهنده خدمات میزبانی برمی‌گردد اما مشتریانِ دانلود غیرقانونی، این پلتفرم‌ها را به لابی‌ کردن برای تحقق این حذف و ایجاد انحصار متهم کرده‌اند.

تبعات مسدود شدن نتفیلیکس

از طرفی کاربران ضمن اشاره به این انحصار، که به قیمت ممنوع و فیلتر شدن یکی از مهم‌ترین پلتفرم‌های بین المللی تماشای فیلم یعنی «نتفیلیکس» تمام شده، یادآور شده‌اند که نمونه‌های ایرانی، در حالی، سال به سال نرخ اشتراک خود را افزایش داده‌اند که محدودیت‌هایی همچون اعمال سانسور به نحوی که خط روایی فیلم‌ها و سریال‌ها گنگ می‌شوند، ممنوعیت استفاده از فیلم‌های دانلود شده در خارج از زمان اشتراک، نبود امکان به اشتراک‌گذاری محتوا به صورت mp4، نبود امکان استفاده برای تماشای یک فیلم و تعداد محدودتر فیلم و سریال به نسبت رقبای خارجی را در نظر گرفته‌اند.

در مقابل نتفیلیکس ممنوع در ایران، با دریافت ماهانه تنها ۱۷ دلار و ۹۹ سنت در آمریکا، با بهترین کیفیت امکان دسترسی به آرشیو گسترده خود را می‌دهد؛ در حالی که کاربر می‌تواند با کیفیت ۴K+HDR در ۴ نمایشگر مختلف (تبلب، موبایل و…) به صورت نامحدود (در بازه زمانی خرید حساب) به تماشای آثار روز دنیا بنشنید و هر زمان که خواست، حساب کاربری‌اش را تعلیق کند. کاربران نتفیلیکس در آمریکا، می‌توانند با قیمت ۱۳ دلار و ۹۹ سنت و ۸ دلار و ۹۹ سنت حساب‌های ۱ ماهه را به ترتیب در دو پلن استاندارد و پایه خریداری کنند.

در نتیجه نتفیلیکس ۳ پلن مختلف تعریف کرده اما نماوا و فیلیمو تنها یک پلن بر روی هر یک از حساب‌های یک ماهه، سه ماهه و شش ماهه خود دارند؛ ضمن اینکه نتفیلکس از کاربرانش ۹ درصد مالیات ارزش افزوده دریافت نمی‌کند!

در کل خدمات نتفیلیکس مشمول مالیات فروش نمی‌شوند و قیمت هر یک از پلن‌های آن بدون مالیات برای کاربران صورت حساب می‌شود. در ایران نه تنها حقوق صاحب اثر به حساب نمی‌آید بلکه حقوق کاربرانی که تماشای این آثار غیرقانونی بارگذاری شده را می‌خرند هم محلی از اعتنا ندارد.