در گیر و دار واکسیناسیون جامعه و اقشار سنی و صنفی دارای اولویت که اتفاقا با تاخیر بسیار شروع شد و با کندی بیشتر هم پیش می‌رود، گروه‌هایی از گوشه و کنار جامعه سربر می‌آورند که به دلیل شرایط خاص زندگی بر این گمانند که بهتر است جزو گروه‌های در معرض خطر محسوب شده و در اولویت دریافت این واکسن ظاهرا حیات‌بخش قرار گیرند. گروه‌هایی که شاید از نگاه وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا مغفول مانده‌اند.

والدین کودکان سرطانی هم یکی از همین گروه‌ها هستند. افرادی که کودکانشان از اولین‌ سال‌های زندگی با بیماری مخوفی به نام سرطان مواجه شده و پنجه در پنجه آن انداخته‌اند. این افراد خواهان آن هستند که یا فرزندانشان واکسن کرونا را سریع‌تر دریافت کنند یا اینکه در صورت نبود شرایط برای کودکان مبتلا به سرطان والدین آنها به دلیل شرایط خاص فرزندانشان جزو گروه‌های دارای اولویت به شمار آیند. تعدادی از این والدین درخواستی را خطاب به وزارت بهداشت نوشته و طی آن از این وزاتخانه درخواست کرده‌اند که با توجه به شرایط زندگی‌شان وزارت بهداشت آن‌ها را به عنوان گروه‌های دارای اولویت برای دریافت واکسن کرونا مدنظر قرار دهد.

مصائب والدین دارای کودک سرطانی در شرایط کرونایی

مادر یکی از این کودکان وضعیت والدین کودکان سرطانی را اینگونه برای ما توضیح می‌دهد: حدود یک سال و نیم است که به خاطر بیماری دخترم در بیمارستان محک رفت و آمد دارم و به همین دلیل با کودکان و خانواده‌هایی که گرفتار بیماری سرطان اطفال هستند ارتباط نزدیکی دارم. سرطان اطفال انواعی دارد مانند سرطان خون، مغز و ... و بنا به نوع سرطان پروتکل‌های درمانی سبک یا سنگینی ارائه می‌شود که هر کدام از خانواده‌ها را ناچار می‌سازد رفت و آمد زیادی با بخش‌های درمانی داشته باشند.از طرفی ماهیت این بیماری روند درمانی طولانی مدتی را ایجاب می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: درباره اطفال و حتی شاید بزرگسالان این بیماری شرایطی را برای بیمار ایجاد می‌کند که به یک مراقب همیشگی نیاز دارند. برای کودکان اکثر موارد این مراقب مادر هست و در بیمارستان مراقبت از کودک با کمک مادر‌ها انجام می‌شود. این روز‌ها به دلیل شرایط کرونایی همراهی مادر و کودک مبتلا به سرطان بیشتر هم شده است. دی ماه ۹۸ قبل از اپیدمی کرونا فرزندم حدود ۵۰ روز در بیمارستان بستری بود و مادربزرگ او در صورت نیاز من را همراهی می‌کرد، اما این روز‌ها به دلیل شرایط کرونایی نمی‌توانم از مادربزرگ سالمند او توقع همراهی و کمک داشته باشم به بیان دیگر در این شرایط مراقب همیشگی کودک مادر است.

او می‌گوید: مشکلات ناشی از سرطان در هر کودکی متفاوت است یک کودک بلع ندارد، کودک دیگری تنفسش مشکل دارد و بنا به وخامت بیماری نیاز هر کودکی از کودک دیگر متفاوت است. وقتی کرونا شروع شد سختی خانواده‌های دارای کودک مبتلا به سرطان هم افزایش یافت چرا که از یک سو داروی این بیماری به شدت سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند و به همین دلیل هم بچه‌ها نمی‌توانند غذا بخورند و اکثرا به شدت نحیف هستند و از سوی دیگر به خاطر شیمی‌درمانی‌های سنگینی که می‌شوند معمولا به شدت دچار ضعف بدنی هستند به همین دلیل هم این کودکان در شرایط عادی نیز اکثرا در منزل بستری و تحت درمان هستند. اما در شرایط کرونایی نگرانی‌ها بیشتر می‌شود به دلیل تاثیری که این بیماری بر افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف می‌گذارد.

این مادر در رنج عنوان می‌کند: طی یکسال گذشته که کرونا اپیدمی شده ما خانواده‌ها میزان مراقبت‌های خود را افزایش داده و مراودات خود را به صفر رسانده‌ایم که باعث شده فشار‌ها چند برابر شود. اگر در گذشته خانواده و نزدیکان می‌توانستند به ما کمک کنند امروز در شرایط کرونا هیچ کس نمی‌تواند به دیگری کمک کند. در این شرایط هنوز مشخص نیست که آیا کودکان می‌توانند واکسن دریافت کنند یا خیر، اما مراقب ارتباط تنگاتنگی با کودک مبتلا به سرطان دارد و اگر به ویروس کرونا مبتلا شود ریسک انتقال کرونا به کودک بیمار افزایش می‌یابد و ممکن است جان بچه به خطر بیفتد. اگر هم زود متوجه شوند و ویروس از مراقب به کودک منتقل نشود باز هم کودک مدتی از داشتن مراقب محروم می‌شود.

وی اضافه می‌کند: در آلمان دو نفر از افراد نزدیک به مادر باردار را واکسینه می‌کنند که این مساله به دلیل ایمن شدن ارتباطات و در نتیجه قطع زنجیره انتقال و حفظ سلامت مادر است. بچه‌های مبتلا به سرطان همواره در رنج هستند زیاد گریه می‌کنند و علی رغم خدمات پرستاران نیاز دارند که مادر‌ها همواره در کنار آن‌ها باشند و البته این شامل حال پدران هم می‌شود با توجه به اینکه هنوز برای کودکان واکسیناسیون توصیه نشده است. در مورد پدران البته دو مساله وجود دارد یکی لزوم کار و اشتغال پدر با توجه به هزینه بالای دارو و درمان این بیماری و ارتباط بیشتر پدر با بیرون از منزل و دوم ارتباط او با کودک. به عنوان مثال دختر من امکان حرکت نداشته و باید پرستاری مطلق مادر و مراقبت نسبی پدر را داشته باشد.

این فرد آگاه با اشاره به لینک جمع‌آوری امضا برای درخواست در اولویت قرار گرفتن والدین کودکان مبتلا به سرطان برای دریافت واکسن ساخته شده و مورد امضا قرار گرفته است، اظهار می‌کند: هنوز این درخواست چندان گسترده نشده و تنها ۱۴۰۰ امضا جمع‌آوری کرده‌ایم. با این حال افرادی که می‌خواهد در کنار ما باشند می‌توانند به لینک https://www.karzar.net/vaccine-for-parents مراجعه کرده و ما را همراهی کنند.

وی خاطرنشان می‌کند: ما از طریق صفحه اینستاگرامی محک درخواست برای همکاری دادیم، اما هنوز به ما جوابی نداده‌اند. شاید لزوم یا اولویتی را احساس نکرده‌اند. متاسفانه ما با توجه به تحریم‌ها در شرایطی مانند جنگ قرار داریم و به همین دلیل هم نمی‌توانیم مانند بسیاری از کشور‌ها که این شرایط را ندارند عمل کنیم، اما دیدگاه‌ها هم بسیار مهم است. یعنی نوع نگاه ما به اولویت‌بندی‌ها هم مهم است. من به دلیل وخامت سرطان فرزندم با پزشکانی در خارج از کشور هم صحبت کرده‌ام یک پزشک آلمانی به من گفت که از نگاه ما کمک به سلامت کودکان بر کمک به سلامت بزرگسالان اولویت دارد. زیرا بچه‌ها آینده‌ای را در پیش دارند و باید به سلامت بزرگ شوند و رشد کنند و ممکن است در آینده راهی را طی کنند که باعث کمک به جهان شود. چنین نگاهی در کشور ما که تحت فشار و تحریم هستیم شاید بسیار ایده‌آلگرایانه است و اولویت بندی که به مادر یک کودک دارای بیماری سخت هم واکسن بزنیم بسیار سخت است. باید بررسی کرد که تصمیم‌گیرندگان چه دیدگاهی داشته و بر چه اساسی اولویت‌ها را می‌سازند.

این مادر می‌گوید: در حال حاضر بسیاری از اصناف درخواست می‌دهند که در اولویت دریافت واکسن قرار بگیرند. این اصناف گردانندگان چرخ اقتصاد کشور هستند و ممکن است صدای کودکان ما در این میان نادیده گرفته شود. طبق اولویت‌بندی‌های وزارت بهداشت والدین کودکان مبتلا به سرطان که قاعدتا جوان بوده و معمولا ۳۰ تا ۴۰ سال و در نهایت در دهه ۵۰ زندگی هستند تا دی و بهمن طول می‌کشد که این موضوع باعث می‌شود این کودکان همچنان در خطر ابتلا به کرونا یا تبعات ناشی از ابتلای مراقب خود قرار داشته باشند.

خانواده کودکان مبتلا به سرطان در اولویت نیستند

اما دکتر مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا نظر دیگری در این زمینه دارد. او می‌گوید: تاکید ما بر واکسیناسیون عمومی کشور است، اما وقتی دسترسی به واکسن محدود است چاره‌ای نداریم جز آنکه تا زمانی که تعداد واکسن در دسترس نسبت به تعداد افرادی که باید واکسن دریافت کنند کم است اولویت‌بندی کنیم.

وی با تاکید بر اینکه همه مردم واکسیناسیون می‌شوند، ادامه می‌دهد: اما اولویت آن است که گروه‌های در معرض خطر و بیماران صعب‌العلاج زودتر واکسن را دریافت کنند. درباره کودکان، اما نکته آن است که واکسیناسیون کودکان در هیچ کجای جهان انجام نشده است البته مطالعاتی در این حوزه صورت گرفته و میزان اثرگذاری واکسن‌های فایزر و مدرنا روی کودکان نزدیک به ۱۰۰ درصد بوده است در حالیکه روی بزرگسالان نزدیک به ۹۵ درصد بوده است. اما تا زمانیکه به صورت متقن واکسیناسیون کودکان اعم از سرطانی یا غیرسرطانی در جهان و سازمان جهانی بهداشت پیشنهاد نشود ما باید از پروتکل‌های جهانی تبعیت کنیم ما آنچنان در این حوزه سرآمد نیستیم که بخواهیم برای دنیا نسخه‌ای بنویسیم.

مردانی خاطرنشان می‌کند: والدین دارای کودک سرطانی اگر جوان هستند د رمعرض خطر نیستند و خیالشان راحت باشد.

 البته مردانی در حالی می‌گوید که والدین کودکان مبتلا به سرطان در صورت جوان بودن در معرض خطر نیستند که آنچنان که در اطراف و اکناف خود مشاهده می‌کنیم بسیاری از مبتلایان و حتی فوت شدگان اتفاقا جوان بوده‌اند. از سوی دیگر ترس و دلهره این گروه از والدین هم به جا و هم منطقی است. بسیاری از کودکان مبتلا به سرطان باید در شرایط خاص و به د ور از هرگونه آلودگی نگهداری شوند، در شرایط کرونایی این موضوع بعید به نظر می‌رسد.

حال که واکسن کرونا در دسترس‌تر قرار گرفته است شاید والدین این کودکان نسبت به برخی از گروه‌ها دارای اولویت بیشتری باشند، مساله‌ای که تنها دلیل آن ارتباط تنگاتنگ این والدین با کودکانی است که سیستم ایمنی ضعیفی داشته و به راحتی ویروس در آن‌ها لانه می‌کند. در خوش‌بینانه‌ترین حالت هم این کودکان در صورت ابتلا والدین به کرونا در شرایطی قرار می‌گیرند که باید با مراقب خود خداحافظی کرده و مشخص هم نیست آیا فرد دیگری توانایی و شرایط لازم برای نگهداری از آنان را خواهد داشت یا نه. ضروری است وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا به شرایط زندگی این گروه نیز نگاهی انداخته و توجهی ویژه به آن‌ها داشته باشد.