در ماه‌های اخیر تورم هزینه‌های زندگی را افزایش داده ولی درآمدها چندان تغییری نکرده است که این تغییرات اقتصادی و پیش‌بینی ناپذیر بودن شرایط، زندگی ایرانی‌ها را تحت تأثیر قرار داده است.

ایسنا نوشت: این شرایط قشر متوسط و پایین جامعه را بیشتر درگیر کرده است، فاصله طبقاتی بیشتر شده و زمینه برای بروز برخی آسیب‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه فراهم شده است. یک شهروند 27 ساله در تبریز به خبرنگار ایسنا گفته، مبلغی را پس انداز کرده بودم که بعد از فارغ التحصیلی از آن به عنوان یک منبع برای اشتغال استفاده کنم اما اکنون نه تنها با آن پول توان ایجاد شغلی را ندارم بلکه سرمایه‌ام با تورم فعلی هیچ ارزشی ندارد. برای آینده خود برنامه ریزی کرده بودم ولی در این شرایط همه آرزوهایم برباد رفته است. یکی از دانشجویان دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با ایسنا معتقد است، مردم ایران با کمترین توقع زندگی خود را ادامه می‌دهند؛ زمانی که با 100 هزار تومان فقط قادر به خرید سه قلم کالا هستیم زندگی و حتی درس خواندن در این جامعه سخت می‌شود. او اضافه کرده، گاهی اوقات فکر مهاجرت به سرم می‌آید اما آن هم نیازمند هزینه‌های گزاف است؛ این شرایط روحم را مریض کرده است. یکی از بازاریان تبریز نیز گفته، بازار با توجه به کم شدن قدرت خرید مردم، اثرات تحریم‌ها، کمبود برخی اجناس و کمبود خرید و فروش بدترین روزهایش را سپری می‌کند؛ از سویی نیز بالارفتن مخارج، نرخ اجاره بها و گرانی اجناس مصرفی، زندگی را سخت کرده است. بنده به عنوان فردی از قشر متوسط جامعه دیگر توان تامین استاندارهای زندگی خود را ندارم. صالحی یک کارگر ساختمانی بوده و یک پسر 14 ساله و یک دختر 7 ساله دارد، او در گفت‌وگو با ایسنا اضافه کرده، وقتی می‌بینم شرایط اقتصادی کشور سخت است، مجبور می‌شوم دایره توقعات و خواسته‌هایم را کم کرده و یا خواسته‎های فرزندانم را محقق نکنم. او ادامه می‌دهد: از زمان طلوع تا غروب آفتاب در ساختمان مشغول کار هستم و شب‌ها نیز مسافرکشی می‎کنم تا یک لقمه نان حلال به دست آورم و نمی توانم برای خانواده‌ام وقت کافی بگذارم. مردم تامین نیازهای ضروری را در اولویت قرار دهند صالح قلی پور، روانشناس در رابطه با تاثیرات اقتصاد کنونی در کشور بر روی جامعه آذربایجان شرقی به خبرنگار ایسنا گفته، امنیت مالی یکی از مهمترین نیاز انسان هاست، منظور از امنیت مالی این است که افراد توانایی تامین نیازهای اساسی در زمان حال و آینده را داشته باشد. او ادامه داده، فشارهای اقتصادی پیامدهای متفاوتی دارد، این پیامدها هم روی فرد و خانواده و پس از آن بر جامعه تاثیر می‌گذارد، وقتی از نظر اقتصادی فرد به مشکل بخورد امنیت مالی او نیز به خطر می‌افتد و نسبت به آینده خود و تغییرات شرایط کشور نگران می شود؛ از اینکه نتواند با شرایط کشور خود را تطبیق دهد قدرت سازگاری و مدیریت مالی افراد کاهش می‌یابد. وی با بیان اینکه فشارهای اقتصادی منجر به بروز اختلالاتی نظیر طلاق، پرخاشگری، مشکلات زناشویی و ... می‌شود، افزود: همین فشارها است که باعث بروز رفتارهایی در فرد می‌شود که قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است فرد به خود، خانواده و یا افراد جامعه آسیب برساند؛ به عنوان مثال اگر انسان نتواند یک لقمه نان به دست بیاورد، اقدام به سرقت نیز می‌کند. این روانشناس با بیان این‌که در چنین شرایطی افراد چه در فعالیت‏‌های کاری و چه در اجتماع تغییرات مختلفی را تجربه می‌کند، خاطرنشان می‌کند: در این شرایط افراد شاغل در برخی مشاغل به تدریج احساس می‌کنند که زیر فشارند و در نتیجه منجر به فرسودگی شغلی و نارضایتی از محیط کار، بدبینی، خشم، نا امیدی و پایدار ماندن علائم خستگی عاطفی در شخص می‌شود. وی می‌گوید: در امر ازدواج نیز شرایط مالی حرف اول را می‌زند و اگر یک جوانی نتواند نیازهای اساسی خود را تامین کند و نسبت به آینده خود استرس داشته باشد بلاتکلیفی و ابهام ایجاد می شود که آثار روانی را در فرد بروز می دهد. وی متذکر می‌شود: در این شرایط نیاز است اعضای خانواده فشاری بر روی سرپرست خانوار وارد نکنند و از یکدیگر حمایت کنند و به نوعی خود را دلخوش و سرگرم کرده و سعی کنند تا نیازهای ضروری را در اولویت قرار دهند. باید تاب آوری مردمی را بالا برد و مردم بیشتر نقش بپذیرند موسی نیرومند، جامعه شناس نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرده، در حوزه بازخوردهای اجتماعی به نابسامانی‌های اقتصادی باید ببینیم مردم چقدر اقتصادی زندگی کرده و می‌اندیشند و چقدر خود را مسئول می دانند و تا چه میزانی تعلق اجتماعی داشته و در خروج جامعه از اقتصاد نابسامان نقش قبول می‌کنند. وی با بیان این‌که مردم اقتصادی به خوبی قادرند شرایط و بحران‌های اقتصادی را کنترل و مدیریت کنند، خاطرنشان کرد: حال که اقتصاد در ارتباط با فضای ناعادلانه و ظالمانه بیرون از کشور دچار مشکل شده باید تاب آوری مردمی را بالا برد و مردم بیشتر نقش بپذیرند. این جامعه شناس معتقد است، نابسامانی های اقتصادی عمدتا در تجارب تاریخی محل خلاقیت و توسعه و رشد اقتصادی ملت‌ها بوده و باید به آن بع عنوان فرصت نگاه کرد. وی خاطرنشان کرد: زمانی یک پدیده تبدیل به تهدید اجتماعی می‌شود که به صورت مناسب تعریف، مطالعه، تحلیل و کنترل نشود. ضمنا تجارب تاریخی نشان می دهد پدیده ها در جامعه می توانند به عنوان فرصتهای بی نظیر در توسعه باشند.

آیتک اسماعیل زاده