آمار مزاحمت‌های تلفنی که حتی منجر به اعزام نیروهای امدادگر به ماموریت کاذب می‌شود، این روزها افزایش یافته و زنگ خطر مهمی را به صدا درآورده است. 

هر تلفنی که برای سرگرمی و تفریح و یا شوخی با اورژانس انجام می‌گیرد، منجر می‌شود تا یک تماس برای امداد به بیمار واقعی به تعویق بیفتد و در نهایت حتی به تشدید وضعیت بیمار منتهی شود.

تعدادی از این مزاحمت‌ها از سوی سالمندان تنها به قصد درد و دل و یا ناخواسته و وقتی انجام می‌گیرد که تلفن همراه در دست کودک است اما باز هم می‌توان افرادی را پیدا کرد که به قصد شوخی و یا هر مورد دیگر به صورت عمدی مزاحم مرکز دیسپچ اورژانس می‌شوند.

ثبت‌ روزانه ۲۰۰ تماس مزاحم با اورژانس

مهدی علمی، مشاور حقوقی اورژانس آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با ایسنا، وضعیت مزاحمت‌های تلفنی به این اورژانس را تشریح کرده و می‌گوید: روزانه به صورت میانگین تعداد ۱۳۰۰ تماس با مرکز دیسپچ اورژانس استان انجام می‌گیرد که بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ مورد منجر به ماموریت شده و بالغ بر ۲۰۰ مورد آن مزاحمت‌های تلفنی هستند که امکان دارد برخی از آن‌ها به ماموریت کاذب منجر شوند.

وی خاطرنشان می‌کند: طی سال گذشته ۱۵ نفر را به دلیل مزاحمت تلفنی که منجر به ماموریت کاذب شده بودند شناسایی و به سیستم قضایی معرفی کردیم. باقی شماره تلفن‌هایی که مزاحم اورژانس شده بودند نیز با معرفی به شرکت‌های مربوطه مسدود شدند.

وی با بیان این‌که تنها طی سه ماهه سالجاری تعداد ۱۴ مورد تماس منجر به ماموریت کاذب شده‌اند، می‌افزاید: این تعداد افراد بیشترین تعداد مزاحمت بین ۶۰ الی ۸۰۰ را داشته که نوع مزاحمت آن‌ها، اخذ ماموریت کاذب، اشغال بی جهت، توهین و اهانت و ... بوده است. شماره مزاحم‌های تفنی به صورت هفتگی به  اپراتورهای تلفن همراه جهت مسدودی معرفی می‌شوند.

علمی تاکید می‌کند: اغلب افرادی که مزاحم اورژانس می‌شوند با سیستم اورژانس آشنا نبوده و غالباً نوجوانان و جوانانی هستند که دور هم جمع شده و می‌خواهند تفریح برای خود ایجاد کنند، در حالی که این کار تبعاتی برای خود آن‌ها و فعالیت حیاتی اورژانس دارد.

وی ادامه می‌دهد: برخی از افراد هستند که با چند شماره و صداهای مختلف با اورژانس تماس گرفته و آدرس دقیق محل یک حادثه را اطلاع می‌دهند و آنچنان صحبت می‌کنند که اپراتور یقین می‌یابد حتما حادثه‌ای رخ داده است و حتی شده که اپراتور نحوه ماساژ قلبی را تلفنی توضیح داده و منجر به ماموریت نیروهای اورژانس شده است اما در نهایت ماموران اورژانس تنها با صحنه خندیدن تعدادی جوان رو به رو شده‌اند که واقعا جای تاسف دارد.

وی می‌گوید: یک بار نیز به دلیل اعزام نیروهای اورژانس به ماموریت کاذب، زمان رسیدن به محل حادثه خونینی که درست مقابل پایگاه همان اورژانس اتفاق افتاده به طول انجامیده بود.

علمی می‌افزاید: برخی از تماس‌ها از سوی سالمندان تنها و کودکان به خصوص کودکان معلول انجام می‌گیرد. چندی پیش یک بانوی کهنسال روزانه چندین بار با مرکز دیسپچ تماس می‌گرفت و درد و دل می‌کرد و بین همکاران مرکز شناخته شده بود.

وی می‌افزاید: برخی از تماس‌ها نیز از سوی افرادی است که فقط شماره‌های امدادی را گرفته و صحبت نمی‌کنند و یا به صورت گنگ حرف می‌زنند که تمامی این افراد نیز شناسایی شده‌اند.

مزاحمت تلفنی با اورژانس، جرم است

مشاور حقوقی اورژانس آذربایجان شرقی در خصوص کافی بودن مجازات و برخورد با مزاحمت‌های تلفنی به اورژانس، اظهار می‌کند: طبق ماده ۶۴۱ قانون، مزاحمت تلفنی با اورژانس یک جرم بوده و با برخورد قضایی گاه منجر به حبس می‌شود و بر اساس توافق با شرکت مخابرات، سیم کارت‌های مربوطه نیز مسدود می‌شوند اما اغلب افراد پس از مسدودی به شرکت مخابرات مراجعه کرده و پس از التماس‌های فراوان و آوردن بهانه‌های مختلف، درخواست رفع مسدودیت می‌دهند.

راهکار نهایی برای برخورد با مزاحمان

وی در خصوص راهکاری برای برخورد قاطع با مزاحمت‌های تلفنی، می‌گوید: راهکار نهایی برای خلا قانونی که در خصوص مزاحمت‌های تلفنی وجود دارد را می‌توان با اصلاح رویه و قانون‌های که مربوط به دهه ۶۰ و ۷۰ هستند، مرتفع کرده و بابت هر بار مزاحمت با اورژانس یک جریمه نقدی بر روی سیم کارت و یا خط تلفن منزل اعمال کرد.

وی خاطرنشان می‌کند: تعداد ۳۵ پایگاه اورژانس در تبریز با جمعیت ۲.۵ میلیون نفری فعال هستند که مرکز دیسپچ استان بایستی این شرایط را مدیریت کند تا اورژانس بتواند به حوادثی که نیاز به امدادرسانی دارند کمک رسانی کند.

علمی می‌گوید: با یک ماموریت کاذب ناشی از تلفن‌های مزاحم، یک ناحیه از شهر مختل شده و در صورت وجود بیمار قلبی، تشنجی و یا حیاتی، قطع عضو و ... در آن ناحیه، خدمات اورژانس با تاخیر انجام می‌گیرد و ضرر این مورد به خود شهروندان بازمی‌گردد.

وی می‌افزاید: تفاوت عملکرد اورژانس با انتقال بیمار توسط خودروی شخصی این است که خدمات بهینه اورژانسی زودتر و بهتر به بالین بیمار رسیده و در نتیجه احتمال حیات بالا می‌رود و هرگونه اخلال در این روند، وضعیت بیمار را تشدید می‌کند.

وی در خاتمه ضمن اشاره به این‌که مجموعه اورژانس تا کنون یک دستورالعمل و شیوه نامه فعالیت ندارد، می‌گوید: کتابی را برای نخستین بار تدوین کرده‌ایم که تمامی قوانین فوریت‌های پزشکی، پروتکل‌ها و دستوالعمل‌ها، قوانین مجازات اسلامی، مدنی، آیین نامه و ... در آن گنجانده شده است. هرچند ممکن است این کتاب ایرادات و خطاهایی داشته باشد اما گام نخست و مهمی برای تکمیل قانون فوریت‌های پزشکی محسوب می‌شود.

تلفن همراه را به دست کودکان ندهید

رزقیان یکی از اپراتورهای مرکز دیسپچ اورژانس استان است که از ۱۱ ماه گذشته در این مرکز فعالیت می‌کند. این بانو در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص مزاحمت‌های تلفنی به اورژانس، می‌گوید: از والدین می‌خواهیم تا تلفن همراه را به دست فرزندان خردسال خود ندهند. آمار بالایی از مزاحمت‌های تلفنی به دلیل تماس ناخواسته کودکان اختصاص دارد.

وی می‌افزاید: بخشی از این آمارها نیز جوانانی هستند که فقط برای خوش گذرانی با اورژانس نماس می‌گیرند.

وی در خصوص نحوه عکس العمل اپراتورها در مواجهه با مزاحمت‌ها، می‌افزاید: سعی می‌کنیم جواب خاصی ندهیم چون معمولا اینگونه مزاحمت‌ها با جواب دادن ادامه دار می‌شوند و فقط شماره مربوطه را به واحد رسیدگی به شکایات اورژانس معرفی می‌کنیم.

رزقیان خاطرنشان می‌کند: ما واقعا انتظار نداریم که مردم، مزاحم فعالیت اورژانس که با نجات جان آن‌ها سرو کار دارد، شوند.

وی می‌گوید: برخی از تماس‌ها توهین آمیز هستند و به نوعی موجب آزار و اذیت همکاران اپراتور می‌شوند که قطعا در روحیه و روان آن‌ها تاثیرگذار است. 

ولیلو دیگر بانوی شاغل در مرکز دیسپچ اورژانس استان که سابقه ۱۸ ساله در این خصوص دارد، به ایسنا می‌گوید: برخی از مزاحم‌ها آنقدر سمج هستند که در طول یک ساعت، تا ۳۰ بار با اورژانس تماس می‌گیرند.

وی ادامه می‌دهد: ممکن است حین تماس این فرد، پنج مورد اورژانسی پشت خط بمانند و بیماری که واقعا به کمک نیاز دارند در خطر باشد.

گفتنی است، ارتقای فرهنگ در برخورد اجتماعی یکی از مواردی است که امروزه به آن تاکید شده و انتظار می‌رود با تدابیری که منجر به فرهنگسازی در خصوص نحوه برخورد با اورژانس می‌شود، گامی مهم در جهت ارتقای فرهنگ جامعه برداشت.