نگارنده: حکیمه غفوری

      شادی و نشاط از جمله حالات روحی اصیل و فطری انسان است، چراکه اساس خلقت و فطرت انسان بر شادی و نشاط بنا نهاده شده است و مقوله شادکامی و یا نشاط، در فلسفه و اخلاق ذیل مفهوم «سعادت» بیان شده است و شادکامی به انسان کمک می­کند تا در فرآیند غنی کردن فضایل اخلاقی درست عمل کند و در فلسفه اسلامی نیز افعال انسان غایتمند است و غایت تمام افعال، حرکت به سوی سعادت است و انسانی از زندگی اش خشنود است در پی به دست آوردن فضایل اخلاقی و سعادت خواهد بود، در مطالعاتی که با رویکردی اجتماعی- فرهنگی در ارتباط با نشاط عمومی در شهرها انجام گرفته است، همگی نشانگر این واقعیت است که احساس نشاط، فعالیت های مفید انسانی را برمی­انگیزد، خلاقیت را تقویت می­کند، روابط اجتماعی را تسهیل می­کند، مشارکت سیاسی– اجتماعی را رونق می­بخشد، موجبات حفظ سلامتی عاطفی، روانی، جسمی و امیدواری را فراهم می­کند. احساس امنیت، آرامش، قدرت تصمیم گیری را در افراد تقویت می­کند و احساس اعتماد و کیفیت تعامل با دیگران را ارتقاء بخشیده و در نهایت موجبات خلق شهری با نشاط می­شود. در دیدگاههای اجتماعی نشاط فرد در رابطه با جامعه و محیط شهری که در آن زندگی می­کند شکل می­گیرد، جامعه و محیط شهری باید زمینه های ایجاد نشاط عمومی را از جنبه های مادی و معنوی فراهم کند. امروزه در شهرها، مفاهیم اساسی مانند شهر شاد، شهر سرزنده و شهر با روح بکار گرفته می شود که حاصل پیام هایی از زنده بودن نه صرفاً در شباهت به یک موجود زنده بلکه در شباهت کم نظیر با انسان و هویت روحانی وی هستند، شهرها به عنوان مکان زندگی افراد، عرصه های وسیعی از تراکم و تمرکز جمعیت و فعالیت ها هستند و سلامت جسمی و روانی شهروندان با شرایط و کیفیت محیط های شهری، پیوند تفکیک ناپذیری دارد، در این میان، نشاط شهروندان در محیط های شهری از مباحث مهم و به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت شهری تبدیل شده است که خود برخاسته از اهمیت نشاط در شهر به مثابه یک هدف و یک وسیله است. در شرایط رقابت جهانی، شهرها برای بدست آوردن سهم بیشتری از سرمایه ها، استعدادها و توجه جامعه بین المللی، نشاط شهری به عنوان ابزار موثر برای ارتقای توان رقابتی در تحقق چشم انداز مطلوب آنها به شمار می­آید.

      گفتنی است که افراد با زیستن در شهرها به تدریج از نیازهای مادی به سوی نیازهای فرامادی حرکت می­کنند، بر این اساس جامعه باید پاسخگوی موثر علایق برتر افراد باشند تا نوعی احساس مثبت در افراد ایجاد شود که زمینه ساز نشاط عمومی در شهرها گردد.

      جدای از فاکتورهای مهم در این زمینه سیاستگذاری های اجتماعی که در راستای بهبود رفاه انسانها در جهت توانمندسازی ناشی از سیاستهای سلامت، تحصیلات، مسکن، امنیت، هویت فردی و ارتقاء انسجام اجتماعی بکار برده می­شود، در مقیاس شهری و مدیریت شهرها در محیط طبیعی؛ ارتقاء کیفیت محیط زیست و تلاش برای کاهش و رفع مشکلات محیط زیستی، در محیط اقتصادی؛ توجه به عامل امنیت اقتصادی و شغلی، سلامت اداری و شایسته سالاری شهروندان، در بحث اهمیت محیط های فراغتی و اجتماعی؛ ایجاد فضای جاذب، بهبود زیر ساختهای تفریحی و سرگرمی های سالم اجتماعی، افزایش سرانه فضای سبز در شهرها، استفاده از گیاهان و رنگهای شاد برای طراوت بخشیدن به فضاهای شهری و ایجاد مجموعه های فرهنگی، ایجاد سینما و تئاتر های روباز، راه اندازی سایت های کوچک ورزشی در محل بوستان ها در توسعه روابط اجتماعی و نشاط عمومی شهروندان نقش مهمی بازی می­کند. به نظر می رسد با پیشرفت جوامع، مدیریت شهری هم باید بدنبال مدل های اثر بخش تر و واقع بینانه تری جهت راهگشای مسائل مرتبط با نشاط عمومی و شادکامی شهروندان باشد.