به گزارش همنوا به نقل از خبر صبح، هر از گاهی شخصی یا تفکری در کشور، آگاهانه یا جاهلانه و بدون داشتن تخصص لازم در امری، به ویژه در حوزه فرهنگ و ادب این مرز و بوم اظهار نظر می‌کند و جامعه را دچار التهاب و چالش می‌نماید. آنچه اخیرا توسط یک معلم ناآگاه در برنامه‌ی تدریس درس ادبیات در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در مورد شاعر سه زبانه شیعی (فضولی بغدادی) آن هم با لحنی نامناسب و به صورت غیر علمی و غلط مطرح شده، متاسفانه طبق معمول باعث برانگیختگی عجولانه عده‌ای قوم‌گرای کم سوادتر ازآن معلم شده است و بدتر از آن ورود برخی نهادهای اجرایی و برخی نمایندگان در موضوع می باشد که با دستپاچگی و واهمه، صبغه سیاسی بدان داده‌اند و اوضاع را از آنچه که هست حساس‌تر و پیچیده‌تر می نمایانند در حالی که قضیه کاملا روشن است.

لذا طرح چند نکته در این باره لازم است:

1- اگر طرح این موضوع در صدا و سیما غیر علمی و غلط بوده که بوده، باید عالمان به موضوع به شکل کاملا علمی و پخته جواب دهند نه اینکه عده ای عصبانی و متعصب که به غلط خود را نماینده فرهنگ و ادب مردم آذری زبان می‌دانند با فحاشی و فرهنگ چاله میدانی، عقده‌های خود را نسبت به زبان و فرهنگ ملی این کشور عزیز خالی کنند.

2- ورود نهادهای اجرایی به صورت آشکار و عریان نه تنها کمکی به حل موضوع نمی کند بلکه باعث داغ‌تر شدن لحن و احساسات متعصبانه برخی ناآگاهان نیز می شود.

3- ای کاش نمایندگان محترم نیز قبل از هرگونه ورود و اظهارنظری، حواشی موضوع را ارزیابی نموده و اجازه دهند بحثهای علمی از مسیر و کانال خودش در جریان افتد چرا که ورود بدون لزوم آنها نیز همچون نهادهای اجرایی، ناخواسته مساله را به سمت سیاسی و قومی شدن سوق خواهد داد.

4- اهل علم و مطالعه می‌دانند که پدر فضولی (سلیمان مفتی) از بزرگان شهر حله عراق بوده، بعدها در بغداد سکنی گزیده است و فضولی نیز متولد بغداد و بزرگ شده حله و کربلای معلّا و نیز مدفون آن شهر مقدس می‌باشد. قول‌هایی هم که از حمید آراسلی و مجمع الخواص صادق بیگ افشار نقل می شود عموما به اطلاعات زمان شوروی بر می‌گردد که اصلا قابل اعتماد نیست که پدر فضولی را از ایل بیات و مهاجران اوغوز می دانند. اگر فضولی به ترکی هم شعر گفته این زبان را در بین ترکهای ساکن حلّه یاد گرفته و یا در خانواده آموخته است همین فضولی زبان فارسی را نیز در عراق آموخته و پر مغزترین شعرهای خود را هم به زبان فارسی سروده است. آیا حال باید ما ایرانیان با عراقی‌ها بر سر اینکه او ایرانی یا عراقی هست، جدل کنیم؟

5- محصور کردن فضولی در آذربایجان و تبریز (علیرغم اینکه اصلا فضولی تبریز و آذربایجان را ندیده و همه عمر خود را در عراق گذرانده است) نه تنها عامل بزرگی او نیست بلکه این عمل، این شاعر نامدار شیعی را که بلندترین مفاهیم الهی، انسانی و فرهنگی اسلام و شیعه را ماهرانه و استادانه به سه زبان عربی و فارسی و ترکی (آن هم مخلوطی از آذری و عثمانی و…) به تصویر کشیده است از بلندای شهرت و جهان شمول بودن به زیر می‌کشد و آیا این رفتار، ظلم فاحشی در حق این شخصیت دینی، ادبی نیست؟ (بهتر است که علاقه مندان به کتاب زندگی و آثار فضولی بغدادی تالیف استاد محترم سرکار خانم مریم مشرف بعنوان منبع مورد اعتماد مراجعه کنند)

6- اگر متعصبانی که به دروغ نام آذربایجان و مردم فهیمش را در این نوع اتفاقات یدک می کشند اشعار فضولی و نیز حدیقه السعدای مشحون از تعالیم دینی و تاریخی اسلام را مطالعه کنند (که متاسفانه نمی کنند) و حداقل به قول خودشان تورقی نمایند، با بهره گرفتن از فرهنگ اخلاقی فضولی بزرگ، در صورت بلد بودن پاسخ علمی می‌دادند و در صورت نابلدی که متاسفانه عموما همین است در پی آموختن اصول اخلاقی ترسیمی فضولی می‌رفتند، نه نرفتند.

7- نشان بزرگی فضولی و عظمت خدمتی که او در حق زبان آذربایجان و ترکی کرده همان است که استاد عزیزمان جناب آقای دکتر اقبالی در بیاناتشان بدان اشاره کرده اند. یعنی وقتی فضولی عظمت اشعار نظامی را (که همه بلااستثنا به زبان فارسی است) در می یابد؛ برای بهره‌مندی علاقه مندان آذری زبان به فرهنگ نظامی در صدد انتقال مضامین بلند آن اشعار به زبان آذری و ترکی برمی آید و بدینسان با انعکاس دادن عظمت و نکته‌سنجی‌های حکیمانه نظامی در آینه شعر خود، خود را نیز در چشم نکته سنجان و طالبان حکمت می نمایاند. حال آیا این عظمت و بزرگی با فحاشی ممکن می شود یا با بحث روشنگرانه و عالمانه؟ که صد البته پاسخ روشن است.

لذا فارغ از هرگونه اظهار نظر سیاسی و بهره گیری های فرصت طلبانه بیاییم فضولی را بفهمیم و بفهمانیم تا دیگر افرادی همانند آن معلم جاهل باعث جرقه زدن بر آتش تعصب نگردد و گروههایی نیز آتش بیار معرکه نشوند. و مسوولین رسانه ملی نیز بر این نکته بیندیشند که نفوذ فقط در ارکان اقتصادی و نظامی و… معنا پیدا نمی کند بلکه عرصه فرهنگ بیش از هر عرصه دیگری مطمح نظر دشمنان این مرز و بوم است.