همنوا | سعید فتوت طسوجی

به گزارش همنوا، اخبار شورای شهر، از جذاب‌ترین خبرها برای خبرنگاران در تمام شهرها است، صحن شورا، یک صحن بداهه و شفاهی است و صحبت‌های رد و بدل شده میان اعضا -که اغلب، توام با تنش و هیجان است- برای خبرنگاران جذاب است، به خصوص برای آن‌ها که تازه وارد گود خبر شده‌اند، شورا نهادی است که می‌تواند از تصمیمات خرد حوزه خدمات شهری تا رویدادهای ریز و درشت منظومه شمسی را پوشش دهد، اما روزنامه‌نگارانی که سال‌های آزمون و خطا را پشت سر گذاشته‌اند، نیک می‌دانند که این همه جار و جنجال، «هیاهو برای هیچ» است.

نیک به یاد دارم، در آخرین جلسه شورای سوم، چند طرح و لایحه، نیمه‌کاره ماند و جلسه هم تمام شد. از یکی از اعضای شورا پرسیدم، پس تکلیف این لوایح باقی‌مانده چه می‌شود؟ گفت، مگر تا کنون شهر با مصوبات شورا اداره می‌شد!؟

در هر حال، رفتار شورا و شورانشینان در بیشتر شهرها، نشان داده که این نهاد مثلاً مدنی، ره به جایی نبرده‌است، به چند دلیل:

1) شورای شهری که قرار بود، یک عامل بازدارنده در برابر فساد و تخلف باشد، در بسیاری از شهرهای کشور، مبتلابه ویروس فساد است. یک جستجوی ساده در گوگل (مشابه تصویر همین مطلب) کافی است تا پی ببریم شوراها در برابر جرایمی مثل رشوه، سوءاستفاده از موقعیت شغلی، زد و بند و حتی مسائل اخلاقی، چند مَرده حلاج‌اند.

2) انتخابات شورا در بیشتر شهرهای کشور، به ویژه شهرهای کوچک، به کارزارهای قومی و قبیله‌ای تبدیل شده‌است، حال آن‌که تاکید صریح رهبر انقلاب این است که «نگاه قومی، قبیله‌ای و عشیره‌ای را در انتخابات کنار بگذاریم.»

3) شوراها که قرار بود نگهبان قانون باشند و جلوی تبعیض را در شهرداری‌ها بگیرند، شمار زیادی از وابستگان و اعضای ستادهای خود را به استخدام شهرداری‌ها در می‌آورند. امروزه، تورم نیروی انسانی، مهم‌ترین مشکل شهرداری‌ها است. نقش شوراها را در این معضل، نمی‌توان نادیده گرفت.

4) شوراها که قرار بود، توان و وقت خود را صرف نظارت، هدایت و مشاوره برای شهرداری‌ها کنند، بی‌مهابا وارد کار اجرایی می‌شوند، در انتصاب مدیران اجرایی دخالت می‌کنند، با پیمانکاران وارد رابطه می‌شوند، توصیه می‌کنند، اعمال نفوذ می‌کنند و ده‌ها دخالت بی‌مورد که می‌تواند نهاد قدرمند شورا را به عنصری واداده، مدیون و ضعیف در مدیریت شهری تبدیل کند.

5) شوراها که قرار بود الگوی اخلاقی نسل‌ جوان برای ورود به کار سیاسی باشند، در بیشتر جلسات، به خودنمایی و ریاوَرزی می پردازند، داد می کشند و یکدیگر را آماج افترا و تهمت و تحقیر قرار می‌دهند.

صدالبته که آدم خوب و بد، همه جا هست و در میان شورانشینان کشور نیز افراد کاردان و شریف و پاکدست کم نیستند، اما برآیند عملکرد شوراها، با آرمان و رسالتی که برای این‌ نهاد مترقی در نظر گرفته شده بود، سازگار نیست.

ارتقای ساز و کار شورا، نیازمند بازنگری در قوانین این نهاد مردمی است و در کنار آن، نظارت بر عملکرد شوراها، باید جدی گرفته شود؛ این نظارت می تواند با تقویت ساز و کار فرمانداری‌ها و استانداری‌ها پیگیری شود.