گروه : آرشیو

اختصاصی/همنوا
ميرزا جبار عسگرزاده معروف به جبار باغچهبان در ايروان- پايتخت کنوني جمهوري ارمنستان- متولد شد. خواندن قرآن و دروس ديني را نزد شيخ اکبر نامي در زادگاهش فرا گرفت. در 1283هـ .ش به دنبال زد وخوردهايي که بين مسلمانان و ارامنه قفقاز بر سر تعصبات مذهبي با متفتين دولت روسيه رخ داد، به زندان افتاد. پس از رهايي، درکلاسهاي اول ابتدايي شهر ايروان به تدريس پرداخت، براي کودکان قفقاز شعرهاي کودکستاني نوشت، همچنين مقالاتي در مجلات فکاهي «ملا نهيب» و «ملا باشي» به رشته تحرير درآورد و با چاپ ژلاتيني، تکثير و توزيع کرد. بعد در روزنامه فکاهي «ملا نصرالدين» مطلب نوشت. 1291هـ .ش مدير مجله فکاهي «لک لک» شد. بعد به دنبال گزارشهاي مثبتي که از نحوه کارکرد آموزشي او به اداره مرکزي فرهنگ آذربايجان رسيد، ميرزا ابوالقاسم خان فيوضات، مديرکل معارف آذربايجان، او را به تبريز منتقل کرد، از اين رو در اواخر ارديبهشت 1299هـ . ش به مرند رفت و مشغول تدريس در دبستانهاي «دانش» و «بلوري» شد. در 1303 هـ . ش نخستين کودکستان ايران با نام «باغچه اطفال» را براي ناشنوايان در تبريز داير کرد و به همان خاطر نام خانوادگي خود را از «عسگرزاده» به «باغچهبان» تبديل کرد. در 1306هـ .ش کودکستان «باغچه اطفال» در تبريز منحل شد و باغچهبان در همان سال کودکستاني در شيراز بنياد نهاد و خود تا 1312هـ .ش در آن شهر ماند. در 1312هـ . ش نخستين دبستان کر و لالها را در تهران تأسيس و در همين سال دستگاهي به نام «تلفون گنگ» را براي استفاده دانشآموزان اين قبيل مدارس اخترا ع کرد و به ثبت رسانيد. در 1322 هـ. . ش جمعيت کودکان کر و لال و کور را بنيان گذارد که بسياري از رجال کشور و استادان دانشگاه چون احمد بهمنيار، رضازاده شفق، ذبيحالله صفا، عبدالله شيباني و محمدحسن گنجي از اعضاي مؤسس آن بودند. در1323 هـ.ش به نشر مجله هفتگي «زبان» پرداخت و در آن از معلمان، مربيان و مفاخر کشور تجليل و تکريم به عمل آورد. در 1329 هـ . ش کانون کر و لالهاي ايران را تأسيس و در 1330هـ . ش کتاب اول ابتدايي را منتشر کرد. او از 1307 هـ .ش عليرغم دشواريهاي وسيع چاپ و کليشه، چاپ کتابهاي ويژه کودکان را با نقاشيهايي که خود ميکشيد، آغاز کرد. همچنين اولين مؤلف و ناشر کتاب کودک در ايران است. يکي از کتابهاي وي با عنوان «بابا برفي» توسط کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان به چاپ رسيد و شوراي جهاني کتاب کودک آن جزء بهترين کتابهاي کودک معرفي کرد.از ابتکارات ويژه باغچهبان در آموزش ميتوان از روش شفاهي در تعليم ناشنوايان، آموزش روش حساب ذهني به ناشنوايان، گاهنجار(گاهنما) وسيلهاي براي نشان دادن پستي و بلنديهاي اقيانوسها روي نقشه به کودکان، الفباي گويا، گوشي استخواني يا تلفن گنگ نام برد. جبار باغچهبان در 4 آذر ماه 1345 هـ . ش در تهران درگذشت. آثار متعددي از اين استاد برجسته باقي مانده است که از آن جمله ميتوان به «اساسنامه جمعيت حمايت کودکان کرولال و کور»، «اساسنامه دبستانهاي کرولال تهران»، «برنامه کار آموزگار»، «الفباي آسان»، «الفباي دستي مخصوص ناشنوايان»، «زندگي کودکان»، «گرگ و چوپان»، «خانم خزوک»، «پير و ترب، اتفاق»، «بازيچه دانش»، «دستور تعليم الفبا»، «علم آموزش براي دانشسراها»، «بادکنک»، «الفباي خودآموز براي سالمندان»، «پروانهنين کتابي»، «الفبا»، «اسرار تعليم و تربيت يا اصول تعليم الفبا»، «الفباي گويا»، «الفباي سربازان»، «الفباي باغچهبان»، «برنامه يکساله»، «کتاب اول ابتدايي»، «حساب»، «آدمي اصيل و مقياس واحد آدمي»، «درخت مرواريد»، «خيام آذري»، «رباعيات باغچهبان»، «رباعيات آذري خيام»، «روش آموزش کرولالها»، «من هم در دنيا آرزو دارم»، «عروسان کوه»، «زندگينامه باغچهبان» به قلم خودش، «شب به سر رسيد»، «بادکنک»، «برنامه يک ساله آموزگار در کلاس اول» و «کبوتر من کبوتر من» اشاره کرد.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگي به پاس سالها خدمات علمي و فرهنگي وي، طي برگزاري مراسم بزرگداشتي در 28 بهمن ماه 1381 هـ.ش ايشان را به عنوان يکي از مفاخر ايران زمين معرفي کرد و لوح تقديري به خانوادة استاد اهدا نمود.
https://hamnava.ir/News/Code/23996
0 دیدگاه تایید شده